Saltar ao contido principal
Guía práctica para formalización do modelo censual 036

Persoas físicas

Persoas físicas de nacionalidade española

Regra xeral: DNI

Con carácter xeral, o NIF das persoas físicas de nacionalidade española é o número do seu Documento Nacional de Identidade (DNI ) seguido do correspondente código ou carácter de verificación, constituído por unha letra maiúscula (artigo 19.1 do RGAT). Obedece ao formato de nove caracteres: oito díxitos (tendo en conta que os primeiros poden ser ceros) máis unha letra de control.

Este número é asignado polo Ministerio do Interior e a súa normativa básica recóllese no Real decreto 1553/2005, do 23 de decembro, polo que se regula a expedición do documento nacional de identidade e os seus certificados de sinatura electrónica, que foi modificado por Real decreto 1586/2009, do 16 de outubro e polo Real decreto 869/2013, do 8 de novembro, no relativo aos documentos a presentar para acreditar o domicilio, sinatura electrónica e período de validez para menores.

O Real decreto 1553/2005, dítase con dous obxectivos. En primeiro lugar, trata de integrar e actualizar a normativa sobre o documento nacional de identidade existente ata o momento da súa publicación. En segundo lugar, regula os novos efectos e utilidades do DNI para acreditar electronicamente a identidade e demais datos persoais que nel consten do seu titular.

Regulación da expedición do documento nacional de identidade

Ata a entrada en vigor do Real decreto 1553/2005, a normativa regulamentaria que regulaba os aspectos básicos do DNI contíñase no Decreto 196/1976, do 6 de febreiro, polo que se regula o documento nacional de identidade.

Fóra da regulación da sinatura electrónica, o Real decreto 1553/2005 non incorpora novidades importantes respecto da normativa á que substitúe, polo que nos limitaremos a lembrar as características máis relevantes do DNI :

  • O DNI é o documento que acredita a identidade e os datos persoais do seu titular que nel consígnense, así como a nacionalidade española do mesmo.
  • É obrigatorio para os españois maiores de catorce anos residentes en España e para os de igual idade que, residindo no estranxeiro, trasládense a España por tempo non inferior a seis meses.
  • No anverso do DNI figurará, entre outros datos, o número persoal do DNI e carácter de verificación correspondente ao Número de Identificación Fiscal.
  • O período de validez do DNI será de:
  1. Dous anos cando o solicitante non cumprise os cinco anos de idade.
  2. Cinco anos, cando o titular non cumprise os trinta ao momento da expedición ou renovación.
  3. Dez anos, cando o titular cumprise os trinta e non acadase os setenta.
  4. Permanente, cando o titular cumprise os setenta anos

De forma excepcional poderase outorgar validez distinta ao Documento Nacional de Identidade nos seguintes supostos de expedición e renovación:

  1. Permanente, a persoas maiores de trinta anos que acrediten a condición de gran inválido.
  2. Por un ano nos supostos en que, por circunstancias alleas ao solicitante, non puidese ser presentado algún dos documentos requiridos.

O Real decreto 1553/2005 entrou en vigor o 25 de decembro de 2005, agás canto aos certificados de sinatura electrónica.

Utilidade electrónica do DNI

A Lei 59/2003, do 19 de decembro, de sinatura electrónica, atribuíu ao DNI novo utilidades, fixando o marco normativo básico do DNI electrónico.

O artigo 15 da Lei 59/2003 define o DNI electrónico como “o documento nacional de identidade que acredita electronicamente a identidade persoal do seu titular e permite a sinatura electrónica de documentos”.

O Real decreto 1553/2005 regula o DNI electrónico nos termos previstos na Lei 59/2003. Como notas máis relevantes da devandita regulación cómpre destacar as seguintes:

  • A sinatura electrónica realizada a través do DNI terá, respecto dos datos consignados en forma electrónica, o mesmo valor que a sinatura manuscrita en relación cos consignados en papel.
  • A activación da utilidade do DNI como sinatura electrónica terá carácter voluntario e levarase a cabo mediante unha clave persoal secreta, que o titular do DNI poderá introducir reservadamente no sistema.
  • A tarxeta soporte do DNI levará incorporado un chip electrónico, ao obxecto de posibilitar a súa utilidade como sinatura electrónica.
  • Os certificados electrónicos recoñecidos incorporados ao DNI terán un período de vixencia de trinta meses. Cando se extinga a vixencia do certificado electrónico, poderá solicitarse a expedición de novos certificados recoñecidos, mantendo a mesma tarxeta do DNI mentres este continúe vixente. Para solicitar un novo certificado deberá mediar a presenza física do titular, na forma e cos requisitos que determine o Ministerio do Interior.
  • Como consecuencia do exposto anteriormente, a Dirección Xeral da Policía, como Centro Directivo encargado da xestión e expedición do novo DNI, convértese en prestadora de servizos de certificación de sinatura electrónica, para o cal, o Ministerio do Interior aprobou a “Declaración de Prácticas e Políticas de Certificación”, dispoñible na páxina web do Ministerio do Interior, www.dnielectronico.é.

Regras especiais: NIF K e NIF L

De acordo co sinalado no apartado anterior, hai dous supostos en que non é obrigatorio para os cidadáns españois dispor do DNI: menores de catorce anos e maiores da devandita idade residentes no estranxeiro e que se trasladan a España por un tempo inferior a seis meses.

Porén, en ambos os dous casos, se se realiza unha operación de natureza ou con transcendencia tributaria é preciso, como indica o artigo 19.2 do RGAT, dispor dun NIF propio. Para iso, é posible obter o DNI de forma voluntaria ou, ben, solicitar da Administración tributaria a asignación dun NIF.

Este NIF estará integrado por nove caracteres coa seguinte composición:

  • Unha letra inicial destinada a indicar a natureza deste número, que será:
    • L, para os españois residentes no estranxeiro
    • K, para os españois que, residindo en España, sexan menores de 14 anos
  • Sete caracteres alfanuméricos
  • Un carácter de verificación alfabético

A composición do NIF K e L que define o RGAT presenta algunhas novidades respecto da súa regulación no RD 338/1990.

En primeiro lugar, ata o 31 de decembro de 2007, o denominado “NIF L” asignábase aos españois maiores de catorce anos e residentes no estranxeiro e o “NIF K” aos españois menores de catorce anos (artigo 3.2 do RD 338/1990). É dicir, a letra K era a xeral para todos os españois menores de catorce anos, fosen residentes ou non en España, e a letra L quedaba para os españois maiores de catorce anos residentes no estranxeiro.

Porén, desde o 1 de xaneiro de 2008, entrada en vigor do RGAT , a letra L é a xeral para todos os españois residentes no estranxeiro, sexan maiores ou menores de catorce anos, e a letra K queda para os españois menores de catorce anos residentes en España.

A modificación introducida polo Regulamento permitirá que a un español menor de catorce anos que resida no estranxeiro se lle asigne un “NIF L” e consérveo, aínda que alcance a maioría de idade, a menos que pase a residir en España. Coa normativa anterior, ao español menor de catorce anos residentes no estranxeiro se lle debía asignar un “NIF K” e cando cumprise os catorce anos tería que obter un “NIF L” cos conseguintes inconvenientes, tanto para el como para a Administración tributaria.

En segundo lugar, o Real decreto 338/1990 (artigo 3.2) configuraba o NIF incluíndo, ademais da letra inicial destinada a indicar a natureza do número, dous díxitos para conter un indicador da provincia do domicilio fiscal do seu titular ou, en caso de non residentes, da provincia onde se solicitase, cinco díxitos que formaban un número secuencial dentro de cada provincia e un carácter de verificación alfabético.

Esta configuración tiña certos inconvenientes tendo en conta que os díxitos identificadores da provincia e o número secuencial asociado estaban próximos a esgotarse nalgunha delas . Ademais, a información que proporcionaba o NIF sobre a provincia non era relevante xa que quedaba obsoleta no momento en que o obrigado cambiase o seu domicilio fiscal.

Por iso, o novo Regulamento configura o NIF, ademais de cunha letra, con sete caracteres alfanuméricos (non só díxitos) e un carácter de verificación alfabético, o que resolve os problemas de índole material que xeraba a antiga configuración.

Ademais das novidades en materia de composición do NIF K e L, o RGAT presenta outra novidade importante: establece a obriga, para todos os menores de idade que realicen algunha operación con transcendencia tributaria, de dispor dun NIF propio.

Coa normativa anterior (artigos 3 e 7 do Real decreto 338/1990), os menores só estaban obrigados a dispor dun NIF propio se eran empresarios ou profesionais. Se non o eran e non tiñan asignado un DNI podían, ben solicitar o DNI ao Ministerio do Interior, ben solicitar un “NIF K” á Administración tributaria ou, ben, utilizar o NIF do seu representante legal.

A opción de utilizar o NIF do representante legal xeraba algúns inconvenientes na práctica tendo en conta que, asociada a un mesmo NIF, podía haber información correspondente a varias persoas, a do titular do NIF e a de todos os seus representados, e cando todos estes ían obtendo o seu propio NIF había que ir “separando” esa información para asociara ao seu verdadeiro titular. Coa modificación introducida polo Regulamento, mellórase a calidade da información asociada a cada persoa, asignandoa desde un principio ao seu verdadeiro “propietario”.

En consonancia co anterior, o apartado 3 do artigo 19 do RGAT sinala que, para identificar os menores de 14 anos nas súas relacións de natureza ou con transcendencia tributaria, terán que figurar tanto os datos da persoa menor de 14 anos, incluído o seu NIF, como os do seu representante legal.

Persoas físicas de nacionalidade estranxeira

Regra xeral: NIE

Para as persoas físicas que carecen da nacionalidade española, o NIF é, con carácter xeral, o número de identidade de estranxeiro (NIE ) que se lles asigne ou se lles facilite de acordo coa Lei Orgánica 4/2000, do 11 de xaneiro, sobre dereitos e liberdades dos estranxeiros en España e a súa integración social, e a súa normativa de desenvolvemento (artigo 20.1 RGAT)

De acordo co artigo 101 do Regulamento que desenvolve a Lei Orgánica 4/2000, do 11 de xaneiro, sobre dereitos e liberdades dos estranxeiros en España e a súa integración social, aprobado polo Real decreto 2393/2004, do 30 de decembro (BOE 7 xaneiro) e modificado por Real decreto 1162/2009, do 10 de xullo (BOE 23 de xullo) o NIE asígnase aos estranxeiros nos seguintes casos:

  • Cando obteñan un documento que lles habilite para permanecer en territorio español
  • Cando se lles incoe un expediente administrativo en virtude da normativa sobre estranxeiría.
  • Cando polos seus intereses económicos, profesionais ou sociais, relaciónense con España.

Nos dous primeiros casos, o NIE é outorgado de oficio pola Dirección Xeral da Policía. No terceiro, o estranxeiro deberá interesar do devandito órgano a asignación do número, sempre que concorran dous requisitos: que non se encontre en España en situación irregular e que xustifique documentalmente os motivos polos que solicita a asignación do devandito número.

Neste punto, é importante lembrar que o NIE cumpre unha función meramente de identificación do estranxeiro e que, como sinalou a Comisaría Xeral de Estranxeiría e Documentación da Dirección Xeral da Policía en reiteradas ocasións, a asignación do mesmo non acredita que o estranxeiro se encontre en situación legal en España. Tampouco prexulga, aínda que a súa situación sexa legal, que o estranxeiro estea autorizado a traballar e / ou residir en España.

Así mesmo, convén non confundir o número de identidade de estranxeiro (NIE) coa tarxeta de identidade de estranxeiro (TIE). Esta tarxeta regúlase no artigo 105 do Regulamento de estranxeiría e é o documento destinado a identificar o estranxeiro aos efectos de acreditar a súa situación legal en España e debe ser solicitada, agás as excepcións previstas na normativa, por todos os estranxeiros aos que se expedise un visado ou unha autorización para permanecer en España por un período superior a seis meses.

Composición do NIE

A ORDE INT/2058/2008, do 14 de xullo (BOE do 15), modifica a Orde do ministro do Interior do 7 de febreiro de 1997, que regula a tarxeta de estranxeiro, no concernente ao número de identidade de estranxeiro.

Nesta Orde recóllese a nova composición do NIE, que estará integrado por nove caracteres co seguinte detalle:

  • Unha letra inicial, que será a X. Unha vez esgotada a serie numérica, seguirase a orde alfabética: E, Z
  • Sete díxitos ou caracteres numéricos
  • Un carácter de verificación alfabético

Ata a publicación desta Orde, o NIE estaba formado por 10 posicións: a letra X, 8 díxitos e un código de verificación.

Para solucionar os problemas que xeraba que o NIE tivese 10 caracteres e o NIF 9, o Ministerio do Interior e a Axencia Tributaria chegaron a un acordo en 1997 polo que nas tarxetas acreditativas do NIE só se imprimirían 9 caracteres: a X, 7 díxitos e o código de control. Non obstante, se nalgunha tarxeta de NIE figuraba este con 10 caracteres, debíase dar de alta na base de datos omitindo o primeiro cero que figuraba despois da X.

O acordo entre a Axencia Tributaria e o Ministerio do Interior foi posible no seu momento porque entón o primeiro díxito era 0 e seguiu sendo válido mentres o número de NIE emitidos foi inferior a 9.999.999. Esgotado a marxe polo rápido incremento da poboación estranxeira en España, cumpriu buscar unha fórmula alternativa para que o NIE tivese 9 caracteres, igual que o NIF. Por iso, desde xullo de 2008 é posible encontrar números de identidade de estranxeiro (NIE) que comecen con X ou con E (e no futuro por Z)

Acreditación do NIE

De acordo co indicado pola Comisaría Xeral de Estranxeiría e Documentación, a acreditación do NIE pódese realizar mediante a exhibición da tarxeta de identificación de estranxeiro, o permiso de residencia ou o certificado de rexistro expedido a cidadáns comunitarios, se se dispón deles . Noutro caso, o NIE acreditarase mediante o certificado que para ese fin expida o Ministerio do Interior, en que se fará constar o número asignado. Non é válido para acreditar o NIE, o impreso de solicitude do mesmo en que se anotase a man o número comunicado verbalmente pola Policía.

Xustificación da necesidade de dispor de NIE

Para asignar o NIE, nalgunhas Oficinas de estranxeiros ou nas Comisarías solicítase unha xustificación documental dos feitos que motivan a solicitude do NIE por “intereses económicos, sociais ou profesionais”, suposto en que se encontra a realización de operacións con transcendencia tributaria.

Obriga de dispor de NIE para os cidadáns comunitarios

O Real decreto 240/2007, do 16 de febreiro (BOE 28 febreiro), regula a entrada, libre circulación e residencia en España de cidadáns dos Estados membros da Unión Europea (UE ) e doutros Estados parte no Acordo sobre o Espazo Económico Europeo (EEE)

Este Real decreto ditouse para incorporar ao ordenamento xurídico español o contido da Directiva 2004/38/CE, do Parlamento Europeo e do Consello, do 29 de abril de 2004, relativa ao dereito dos cidadáns da Unión e dos membros das súas familias a circular e residir libremente no territorio dos Estados Membros.

Ao longo do seu articulado, o Real decreto regula as condicións para o exercicio dos dereitos de entrada e saída, libre circulación, estancia, residencia, residencia de carácter permanente e traballo en España por parte dos cidadáns doutros Estados membros da UE e dos restantes Estados parte no Acordo sobre o EEE, así como as limitacións aos dereitos anteriores por razóns de orde pública, seguridade pública ou saúde pública. Estes mesmos dereitos recoñécense, calquera que sexa a súa nacionalidade, aos familiares (cónxuxe, parella, descendentes e ascendentes directos a cargo do cidadán ou do seu cónxuxe ou parella) dos cidadáns deses mesmos Estados, cando lle acompañen ou reúnense con el en territorio español, nos termos sinalados no artigo 2 do Real decreto (de agora en diante, referirémosnos a eles como “os familiares ”).

O Real decreto regula a estancia inferior a tres meses, a residencia superior a tres meses e a residencia con carácter permanente.

Para permanecer en España por tempo inferior a tres meses é suficiente a posesión de pasaporte ou documento de identidade en vigor, tanto para cidadáns comunitarios como para os seus familiares (artigo 6 RD 240/2007)

Os cidadáns dun Estado membro da Unión Europea, ou doutro Estado parte no Acordo sobre o Espazo Económico Europeo, que vaian residir en territorio español por un período superior a tres meses, están obrigados a solicitar persoalmente ante a Oficina de Estranxeiros da provincia onde pretendan permanecer ou fixar a súa residencia ou, no seu defecto, ante a Comisaría de Policía correspondente, a súa inscrición no Rexistro Central de Estranxeiros. A devandita solicitude deberá presentarse no prazo de tres meses contados desde a data de entrada en España sendolle expedido de forma inmediata un certificado de rexistro en que constará o nome, nacionalidade e domicilio da persoa rexistrada, o seu número de identidade de estranxeiro (NIE) e a data de rexistro (artigo 7 RD 240/2007)

Os “familiares” que non sexan nacionais dun Estado membro da Unión Europea ou doutro Estado parte no Acordo sobre o Espazo Económico Europeo e de Suíza, poderán residir en España por un período superior a tres meses, pero están suxeitos á obriga de solicitar e obter unha “tarxeta de residencia de familiar de cidadán da Unión ”(artigo 8 RD 240/2007).

O RD 240/2007, non incluíu no seu momento a totalidade das esixencias derivadas da Directiva 2004/38/ CE, do Parlamento e do Consello, do 29 de abril de 2004. A devandita situación implicou un grave prexuízo económico para España, en especial no referente á imposibilidade de garantir o reembolso dos gastos ocasionados pola prestación de servizos sanitarios e sociais a cidadáns europeos, tal e como sinalou o Tribunal de Contas.

Ante a devandita circunstancia, a disposición final quinta do Real Decreto-lei 16/2012, do 20 de abril, de medidas urxentes para garantir a sostibilidade do Sistema Nacional de Saúde e mellorar a calidade e a seguridade das súas prestacións procede a traspor na súa práctica literalidade o artigo 7 da Directiva 2004/38/CE, do Parlamento e do Consello, do 29 de abril de 2004, incluíndo as condicións para o exercicio do dereito á residencia por un período superior a tres meses.

En consecuencia, ditouse a Orde PRE/1490/2012, do 9 de xullo, pola que se ditan normas para a aplicación do artigo 7 do Real decreto 240/2007.

Para a residencia permanente (artigos 10 e 11) establécese un prazo xeral para ese fin (5 anos de residencia continuada en España) e outros especiais (para os traballadores por conta propia ou allea que se encontren en determinadas situacións e os membros da súa familia)

A petición do interesado, expedirase un certificado do dereito a residir con carácter permanente. Aos “familiares” se lles expedirá unha tarxeta de residencia permanente.

En que medida afecta o RD 240/2007 á obriga dos cidadáns comunitarios de dispor de NIE?

O RD 240/2007 derroga o RD 178/2003, do 14 de febreiro, sobre entrada e permanencia en España de nacionais de Estados membros da Unión Europea e doutros Estados parte no Acordo sobre o Espazo Económico Europeo.

A aprobación no seu día do Real decreto 178/2003 suscitou certas dúbidas sobre se a non necesidade da tarxeta de residencia que contemplaba, afectaba ou non á obriga de dispor de NIE para os cidadáns comunitarios.

O citado Real decreto establecía que podían residir en España sen necesidade de tarxeta de residencia, basicamente, os nacionais dos Estados membros da Unión Europea, ou de Noruega, Islandia, Liechtenstein e Suíza, que fosen traballadores por conta propia ou allea, estudantes, xubilados ou pensionistas que cotizasen en España e os familiares destes colectivos, así como os traballadores transfronteirizos, que residisen nalgún dos Estados citados pero traballasen en España regresando todos os días ou, polo menos, unha vez por semana ao seu país (artigo 6 RD 178/2003)

A Dirección Xeral de Estranxeiría e Inmigración, da Delegación do Goberno para a Estranxeiría e a Inmigración, do Ministerio do Interior, aclarou que xa que o RD 178/2003 non regulaba o NIE, nesta materia aplicábase o Regulamento de execución da Lei Orgánica 4/2000, sobre dereitos e liberdades dos estranxeiros en España e a súa integración social, xa que o citado Regulamento aplicábase con carácter supletorio, ou aos efectos que puidesen ser máis favorables, aos cidadáns incluídos no ámbito de aplicación do RD 178/2003.

Por iso, a non necesidade de tarxeta de residencia contemplada no RD 178/2003 non afectaba á obrigatoriedade de dispor de NIE nos casos previstos no Regulamento de estranxeiría:

  1. Os estranxeiros que obteñan un documento que lles habilite para permanecer en territorio español.
  2. Aqueles aos que se lles incoase un expediente administrativo en virtude do que se dispón na normativa sobre estranxeiría.
  3. Aqueles que polos seus intereses económicos, profesionais ou sociais relaciónense con España.

O RD 240/2007 tampouco regula os supostos en que é obrigatorio o NIE, polo que os cidadáns comunitarios que estean nalgún dos supostos previstos no artigo 101 do Regulamento da Lei Orgánica 4/2000, aprobado polo Real decreto 2393/2004, do 30 de decembro (no que a efectos fiscais interesa “aqueles que polos seus intereses económicos, profesionais ou sociais relaciónense con España ”), deben solicitar á Dirección Xeral da Policía a asignación do citado número.

A novidade que achega o RD 240/2007, no que afecta á identificación de estranxeiros, é que, con carácter xeral, aos cidadáns comunitarios se lles aplican, en materia de NIE, as previsións do Regulamento de estranxeiría pero, en particular, aqueles que residan en España por tempo superior a tres meses están obrigados a dispor dun “certificado de rexistro”, en que, entre outros datos, figurará o seu NIE.

En resumo, se o cidadán comunitario non reside en España ou permanece en territorio español por tempo inferior a tres meses, estará obrigado a dispor de NIE se se relaciona con España por intereses económicos, sociais ou profesionais.  En cambio, se reside en España por tempo superior a tres meses, obterá o NIE, en calquera caso, xa que este debe figurar no certificado de rexistro que están obrigados a solicitar.

Regra especial: NIF M

De forma similar ao que ocorre no caso da identificación fiscal dos españois, para os que o NIF de carácter xeral asignado polo Ministerio do Interior (DNI) convive co NIF asignado en casos particulares pola Administración tributaria (NIF K e NIF L), na identificación dos estranxeiros, canda o caso xeral en que o NIF é o número asignado polo Ministerio do Interior (NIE), hai un caso particular en que o NIF é asignado pola Administración tributaria (NIF M)

Este suposto particular recóllese no artigo 20.2 do RGAT , que di o seguinte:

“2. As persoas físicas que carezan da nacionalidade española e non dispoñan de número de identidade de estranxeiro, ben de forma transitoria por estar obrigados a tero ou ben de forma definitiva ao non estar obrigados a iso, deberán solicitar á Administración tributaria a asignación dun número de identificación fiscal cando vaian realizar operacións de natureza ou con transcendencia tributaria. O devandito número estará integrado por nove caracteres coa seguinte composición: unha letra inicial, que será a M, destinada a indicar a natureza deste número, sete caracteres alfanuméricos e un carácter de verificación alfabético.”

O RGAT introduce algunhas NOVIDADES respecto da normativa anterior (RD 338/1990):

  • En primeiro lugar, o RD 338/1990 recollía outra regra especial para a asignación do NIF a estranxeiros. Prevía que aos estranxeiros menores de dezaoito anos que non tivesen asignado un número de identidade de estranxeiro (NIE), a Administración tributaria asignaríalles un número que comezaría coa letra K, a mesma que para os españois menores de catorce anos. Porén, o RGAT prevé a asignación do NIF M para os estranxeiros en xeral, sen distinguir se son ou non menores de 18 anos, quedando o NIF K só para os españois menores de 14 anos e residentes en España.
  • En segundo lugar, o RGAT elimina a restrición que impedía asignar o NIF M aos estranxeiros residentes en España. Agora, para asignar o NIF M, aténdese só á nacionalidade do solicitante, non á súa residencia.
  • En terceiro lugar, o RGAT permite asignar o NIF M non só aos que non estean obrigados a dispor de NIE, senón, tamén, aos que, aínda estando obrigados, non obtivéseno aínda.
  • En cuarto lugar, o RGAT mantén que a letra inicial que indica a natureza deste NIF sexa a M. Porén, varía o resto da súa composición. Así, a composición do NIF M sería:

    Segundo o RD 338/1990: a letra M, dous díxitos para indicar a provincia onde se solicitou, cinco díxitos que forman un número secuencial dentro de cada provincia e unha letra de verificación.

    Segundo o RGAT: a letra M, sete caracteres alfanuméricos e un carácter de verificación alfabético.

O RGAT regula a posibilidade de asignar o NIF M con carácter definitivo ou con carácter transitorio.

Normas comúns relativas ao NIF das persoas físicas

O artigo 21.1 do RGAT sinala que o NIF asignado directamente pola Administración tributaria (NIF K, L ou M como se viu) terán validez en tanto o seu titular non obteña o seu documento nacional de identidade (DNI) ou o seu número persoal de identificación de estranxeiro (NIE)

Quen, dispondo de NIF K, L ou M, obteñan posteriormente o DNI ou o NIE deberán comunicar no prazo de dous meses esta circunstancia á Administración Tributaria e ás demais persoas ou entidades ante as que deba constar o seu novo NIF. O anterior NIF proverá efectos ata agora de comunicación do novo.

O artigo 21.3 do RGAT sinala:

“Cando se detecte que unha persoa física dispón simultaneamente dun NIF asignado pola Administración Tributaria e dun documento nacional de identidade ou un número de identidade de estranxeiro, prevalecerá este último. A Administración tributaria deberá notificar ao interesado a revogación do número de identificación fiscal previamente asignado de acordo co que se dispón no artigo 147, e porá no seu coñecemento a obriga de comunicar o seu número válido a todas as persoas ou entidades ás que deba constar o devandito número por razón das súas operacións”.

Por outra banda, o RGAT establece expresamente que o NIF K, L M terán validez en tanto o seu titular non obteña o DNI ou o NIE e sinala no artigo 19 e 20 que regulan os números de identificación fiscal de persoas físicas de nacionalidade española e de nacionalidade estranxeira que: “No caso de que non solicíteno, a Administración tributaria poderá proceder de oficio a darlles de alta no Censo de Obrigados tributarios e a asignarlles o número de identificación fiscal que corresponda”

Pola súa banda, nos puntos 2 e 3 do artigo 144 do RGAT sinálase que a Administración tributaria poderá incorporar de oficio os datos que deban figurar nos censos cando se poña de manifesto omisións ou inexactitudes da información que conste no censo, de acordo ao que se dispón nos artigos 145 e 146 do RGAT .

Así o NIF K, L e M deixan de ter validez cando se dispoña dun DNI ou dun NIE e no referente ao DNI/NIE corresponde á Dirección Xeral da Policía resolver sobre a súa validez en cada momento. Todo iso, sen menoscabo de que se poña en coñecemento do contribuínte a rectificación censual de oficio realizada e a obriga de comunicar o seu número válido a todas as persoas ou entidades ás que deba constar o devandito número por razón das súas operacións.

Anéxase a continuación, cadro resumo dos tipos de NIF de persoas físicas existentes, así como o órgano competente que o asigna.

NIF DE PERSOAS FÍSICAS

NACIONALIDADE

SUPOSTOS

TIPO NIF

ÓRGANO COMPETENTE ASIGNACIÓN

Españois

Xeral

DNI

Ministerio do Interior

Menores de 14 anos residentes en España

NIF K

Administración Tributaria

Residentes no estranxeiro

NIF L

Administración Tributaria

Estranxeiros

Xeral

NIE

Ministerio do Interior

Non dispón de NIE

NIF M

Administración Tributaria