Saltar ao contido principal
Manual práctico de Renda 2024. Tomo 1

Redución por tributación conxunta

Normativa: Art. 84.2.3º e 4ª Lei  IRPF 

Unidades familiares integradas por ambos os dous cónxuxes

En declaracións conxuntas de unidades familiares integradas por ambos os dous cónxuxes  non separados legalmente e, se os houbese, os fillos menores que convivan, así como os maiores de idade incapacitados xudicialmente suxeitos a patria potestade prorrogada ou rehabilitada, mentres non se dite unha nova resolución xudicial que a substitúa ou, se é o caso, os fillos maiores de idade con discapacidade para os que se estableza a curadoría representativa cando esta sexa exercida pola persoa ou persoas ás que lles correspondería a patria potestade se o fillo fóra menor de idade, a base impoñible reducirase en 3.400 euros anuais.

Unidades familiares monoparentais

En declaracións conxuntas de unidades familiares monoparentais, é dicir, as formadas, nos casos de separación legal ou cando non exista vínculo matrimonial, polo pai ou a nai e todos os fillos menores ou maiores de idade incapacitados xudicialmente suxeitos a patria potestade prorrogada ou rehabilitada (ou a curadoría representativa) que convivan cun ou outra,  a base impoñible reducirase en 2.150 euros anuais.

Como consecuencia da  Lei 8/2021, do 2 de xuño, pola que refórmase a lexislación civil e procesual para o apoio ás persoas con discapacidade no exercicio da súa capacidade xurídica (BOE do 3 de xuño), as resolucións xudiciais polas que se establecía a prórroga ou rehabilitación da patria potestade só terán en conta mentres non se dite unha nova resolución xudicial que a substitúa.

Así mesmo, tras a citada Lei 8/2021,  as referencias realizadas no artigo 82 da Lei do IRPF á patria potestade prorrogada ou rehabilitada, deben entenderse feitas ás resolucións xudiciais que establezan a curadoría representativa para os  fillos maiores de idade con discapacidade cando esta sexa exercida pola persoa ou persoas ás que lles correspondería a patria potestade se o fillo fóra menor de idade.

Importante: non se aplicará esta redución cando o contribuínte conviva co pai ou a nai dalgún dos fillos que forman parte da súa unidade familiar.

En casos de separación legal ou ausencia de vínculo matrimonial en que a garda e custodia dos fillos sexa compartida, se non se xustifica a existencia de mutuo acordo entre os proxenitores para que á "tributación conxunta" se acolla un ou outro, mutuo acordo que deberá ser previo á presentación das declaracións, os dous proxenitores, e tamén todos os fillos, deberán tributar en réxime de "tributación individual", como obriga a redacción dos artigos 82.1 2ª e 82.2 da Lei do IRPF, non sendo por iso aplicable nestes casos a redución do artigo 84.2.4º da citada Lei do IRPF. Véxase ao respecto a Resolución do TEAC do 19 de xullo de 2024, Reclamación número 00/02172/2023, recaída en recurso de alzada para a unificación de criterio.

A redución que proceda das comentadas aplicarase, en primeiro lugar, á base impoñible xeral, sen que poida resultar negativa como consecuencia de tal minoración. O remanente, se o houber, minorará a base impoñible do aforro, que tampouco poderá resultar negativa.

Importante: teñase en conta que no caso de unidades familiares a que se refire o artigo 82.1 de Lei do   IRPF, formadas por contribuíntes deste imposto e por residentes noutro Estado membro da Unión Europea ou do Espazo Económico Europeo, estableceuse, con efectos desde o 1 de xaneiro de 2018, unha dedución sobre a cota  que se comenta no Capítulo 16 do Manual. Coa citada dedución preténdese, xa que tales unidades familiares non poden optar por declarar conxuntamente, equiparar a súa cota a pagar á que soportase o contribuínte no caso de que todos os membros da unidade familiar fosen residentes fiscais en España.

Non obstante, esta nova dedución non é aplicable cando algún dos membros integrados na unidade familiar optase por tributar de acordo co réxime fiscal especial aplicable aos  traballadores desprazados a territorio español  previsto no artigo 93 da Lei do   IRPF ao que nos referimos no Capítulo 2 deste Manual.