2.V.6. Seguridade do persoal
A seguridade do persoal constitúe, canda a seguridade física, os controis de acceso, a seguridade dos socios comerciais, etc., un dos principais aspectos da seguridade. Convén sinalar que esta condición non está relacionada coa seguridade no traballo, pois esta queda fóra do ámbito de aplicación do criterio de protección e seguridade.
Para evitar a intrusión de persoal non autorizado que podería supor un risco para a seguridade, o solicitante efectuará, na medida en que a lexislación nacional permítao, «cribados de seguridade dos posibles futuros empregados que poidan ocupar postos sensibles con respecto á seguridade »e levará a cabo, periodicamente e cando as circunstancias xustifíqueno, «controis xerais dos empregados que ocupan actualmente tales postos». En relación coa execución práctica deste requisito, as autoridades aduaneiras e o solicitante teñen que ter en conta as cuestións de relevancia que seguen:
- Todos os operadores económicos deben dispor de sistemas e procedementos apropiados para dar cumprimento a este requisito, e as autoridades aduaneiras deberán contar coa capacidade necesaria para verificar tal disposición.
- O solicitante, na súa condición de empregador, é o responsable de realizar tales controis, mentres que as autoridades aduaneiras verificarán se se efectúan e se abondan para garantir o cumprimento de acordo coa lexislación vixente.
- O alcance e a finalidade dos controis deben ser inequívocos. Respectarase o principio de proporcionalidade, é dicir, «a acción non debe ir máis alá do necesario con respecto ao obxectivo que se persegue».
O grao e a avaliación do cumprimento da condición dependen do tamaño, a estrutura organizativa e o tipo de actividade empresarial do operador económico. Neste sentido, cada verificación axustarase ás condicións do solicitante de que se trate. En calquera caso, os ámbitos principais que se deben comprobar en toda ocasión son:
A política de emprego do solicitante
A organización e os procedementos xerais de contratación de novo persoal teñen que ser inequívocos, tamén canto aos responsables destas tarefas. A política do solicitante deberá reflectir en particular todas as precaucións razoables que deben terse en conta ao contratar a novo persoal para traballar en postos sensibles en materia de seguridade, co fin de verificar que carezan de antecedentes penais por delitos relacionados coa seguridade ou as aduanas ou doutra índole penal relacionado coa seguridade da cadea de subministración internacional, así como de levar a cabo, co mesmo propósito, controis periódicos de antecedentes do persoal máis consolidado nos devanditos postos, en ambos os dous casos na medida en que o permita a lexislación nacional.
Os métodos de comprobación da seguridade poden comprender controis básicos, como a verificación da identidade e o domicilio, ou do permiso de traballo en caso necesario previamente á contratación, a formalización dunha autodeclaración de antecedentes penais e as investigacións baseadas en probas fidedignas ou datos oficiais sobre a traxectoria profesional e as referencias.
Por outra banda, o solicitante debe ter establecidos requisitos de seguridade aplicable ao persoal eventual e interino contratado. Ímpónse normas de seguridade similar ao persoal temporal e permanente e aos traballadores contratados a través de axencias de emprego, tendo en conta a sensibilidade dos distintos postos en materia de seguridade. Se se recorre a unha axencia de emprego para contratar persoal, o solicitante deberá especificar nos contratos coa axencia o nivel dos controis de seguridade aos que se someterá ao persoal antes e despois da incorporación aos postos sensibles. Os auditores de aduanas poderán solicitar que se comprobe o xeito en que o solicitante leva a cabo os controis do persoal externo. Neste sentido, o solicitante deberá dispor nos seus rexistros de datos que acrediten as normas aplicadas.
Os empregados que traballan en postos sensibles en materia de seguridade
Ao definir os «postos sensibles en materia de seguridade», deberán efectuarse os análise de riscos pertinentes e deberase ter en conta que non trátase unicamente dos cargos directivos, senón tamén dos postos relacionados directamente coa manipulación, o depósito e o movemento das mercadorías. Neste contexto, son postos sensibles en materia de seguridade, por exemplo:
- aqueles en que se asumen competencias en materia de seguridade, aduanas ou contratación de traballadores;
- os asignados á vixilancia de edificios e a recepción de mercadorías;
- os desenvolvidos nos lugares de traballo que se describen na sección 6 do CAE en relación coa entrada e a saída de mercadorías e a almacenaxe.
Eses controis poderían exercerse así mesmo sobre os empregados que procedan doutros departamentos non considerados sensibles desde o punto de vista da seguridade cando empecen a traballar neses postos.
Para os postos que requiran un nivel de seguridade elevado ou moi elevado pode cumprir proceder a investigacións policiais en relación coas condenas cumpridas ou pendentes. Os empregados contratados poderían informar ao seu empregador sobre as situacións de liberdade baixo fianza, procesos pendentes ante os tribunais e / ou condenas que lles afecten. Ademais, deberían dar parte de calquera outro emprego ou actividade que poida entrañar riscos.
Debe recomendarse así mesmo que o persoal empregado non figure en ningunha das listas negras establecidas de acordo coa lexislación nacional ou supranacional [p. ex., o Regulamento (CEE) nº 2580/2001(12), o Regulamento (CEE) nº881/2002(13) e o Regulamento (UE) nº753/2011(14)].
Os controis que se efectúen deberán ser conformes coa lexislación da UE ou nacional en materia de protección de datos persoais que regule o tratamento destes en diversas condicións. En varios casos, existen disposicións que permiten o tratamento de datos persoais unicamente se o interesado outorgou o seu consentimento previamente. Neste sentido, e co fin de facilitar o proceso para algúns dos postos, poderá incluírse nos contratos unha cláusula especial en que se esixa que o interesado outorgue a súa autorización para a realización dos denominados controis de antecedentes.
A política e os procedementos aplicables en caso de renuncia ou despedimento de persoal
O solicitante deberá dispor de procedementos para suprimir con celeridade o acceso aos sistemas de identificación, ás instalacións e aos sistemas de información daqueles empregados cuxa relación laboral coa empresa en cuestión terminase.
Como se refire nas notas explicativas do CAE (véxase a pregunta 6.11 «Seguridade do persoal »), todos os requisitos en materia de seguridade adoptada respecto da política de emprego do solicitante deberán documentarse.
(12) Regulamento (CE) n.º 2580/2001 do Consello do 27 de decembro de 2001 sobre medidas restritivas específicas dirixidas a determinadas persoas e entidades co fin de loitar contra o terrorismo.(Volver)
(13) Regulamento (CE) n.º 881/2002 do Consello, do 27 de maio de 2002, polo que se impón determinadas medidas restritivas específicas dirixidas contra determinadas persoas e entidades asociadas.(Volver)
(14) Regulamento (UE) n.º 753/2011 do Consello, do 1 de agosto de 2011, relativo a medidas restritivas contra determinadas persoas, grupos, empresas e entidades, tendo en conta da situación no Afganistán.(Volver)