Acta da reunión

Foro de Grandes Empresas

ACTA PLENA 1/2019

Vicepresidente do Foro de Grandes Empresas

Director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D. Jesús Gascón Catalán

Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Director do Departamento de Xestión Tributaria

D. Gonzalo David García de Castro

Director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

D. Javier Hurtado Puerta

Directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais

D.ª Mª Pilar Jurado Borrego

Delegado Central de Grandes Contribuíntes

D. Manuel Trillo Álvarez

Membros en representación das Grandes Empresas

ACS

Director Asesoría Fiscal

D. Alfonso Moreno García

AMADEUS IT GROUP SA

Vicesecretario do Consello de administración

D. Jacinto Esclapés Díaz

BANCO SANTANDER

Group Executive Vice President

D.ª Carmen Alonso Peña

BBVA

Director do Departamento Fiscal

D. José María Vallejo Chamorro

LA CAIXA

Director Asesoría Fiscal

D. Manuel Alfonso García Rodríguez

CEPSA

Director Fiscal

D. Alberto Martín Moreno

COFARES

Asesor Consello reitor

D. Luis Valdeolmos González

EL CORTE INGLÉS

Directora de Impostos

D.ª Pilar Fernández Medina

ENDESA

Responsable de Asuntos Fiscais

D.ª María Muñoz Viejo

FCC

Director da Área Fiscal

D. Daniel Gómez-Olano González

GAS NATURAL

Director de Planificación Fiscal

D. Baltasar Gómez Febrel

GENERALI

Director Área Contabilidade

D. Martí Jo Ruiz

IBERDROLA

Directora Global de Fiscalidade

D.ª Begoña García-Rozado González

IBERIA

Spanish Tax Lead

D.ª Elena Sánchez LLORENTE

INDITEX

Director Asesoría Fiscal

D. Andrés Sánchez Iglesias

MAPFRE

Director de Asesoría Fiscal

D. Antonio Lafuente González de Suso

MERCADONA

Xerente Fiscal

D. Rafael Hilario López Villanueva

NORFIN HOLDER

Director Asesoría Fiscal

D. José Antonio Gibello Saiz

REPSOL

Director Xeral Económico e Fiscal

D. Luis López-Tello e Díaz Aguado

SEAT

Director de Impostos

D. Francisco Javier Baulenas Setó

SIEMENS

Directora de Impostos

D.ª Ana Mª Moreda Galante

TELEFÓNICA

Director Fiscal América Latina

D. Miguel Iglesias San Martín

VODAFONE

Director de Asesoría Fiscal

D. Javier Viloria Gutiérrez

Secretaría Técnica do Foro de Grandes Empresas

Secretaria Técnica

D.ª Rosa María Prieto do Rei

En Madrid, a  18 de xuño de 2019, celébrase a décimo oitava sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas, asistindo as persoas indicadas, e de acordo co seguinte

ORDE DO DÍA

1. Apertura da sesión
2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día  20 de novembro de 2018
3. Resultados dos distintos grupos de traballo do Foro
4. Próxima convocatoria
5. Outras consideracións, rogos e preguntas

1. Apertura da sesión

Abre a sesión D. Jesús Gascón Catalán, director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria e Vicepresidente do Foro de Grandes Empresas, quen, tras agradecer aos asistentes a súa presenza, sinala que querería traer a este pleno a presentación da planificación estratéxica da Axencia Tributaria para os próximos anos, a fin de dar a coñecer cales van ser as liñas de actuación, así como as implicacións para as grandes empresas. Engade que, se é o caso, unha vez consolidada a lexislatura, non descarta convocar unha reunión para realizar a devandita presentación. Por outra banda, indica que, no referente á reiterada cuestión sobre a presentación dos datos estatísticos de tal xeito que se reflicta a imaxe real da contribución dos axentes económicos, a Axencia Tributaria está analizando a información contida nos Informes   CbC a fin de realizar unha explotación estatística dos mesmos, garantindo a confidencialidade dos datos das entidades. Prosegue expondo os datos máis relevantes deducidos dos informes: En termos de impostos reportados do declarado polos 134 grupos económicos con base española, a achega global é de 14.250 millóns de euros que, respecto do beneficio declarado nos modelos, supón un tipo efectivo do 15,5 %. No referente a impostos pagos, a achega é de 11.594 millóns de euros e o tipo efectivo sobre o beneficio mundial é o 12,6 %. Así mesmo, o 30 % dos grupos declarou un tipo efectivo superior ao 25 %; o 33 % aproximadamente declarou un tipo efectivo entre o 10 e o 25 % e o resto por debaixo do 10 %. Esta é a única información que se pode publicar sen risco de perder confidencialidade. Nestes momentos, os datos, coas súas correspondentes notas metodolóxicas, enviáronse ao Ministerio de Facenda a fin de que se pronuncien sobre a pertinencia da súa publicación.

Doutra banda, D. Jesús Gascón continúa a súa intervención sinalando que o Goberno encomendou en 2018 á Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF) unha revisión sobre determinadas políticas de gastos ( Spending Review ) e, en 2019, fixose o mesmo encargo, pero coa colaboración da Axencia Tributaria, a Dirección Xeral de Tributos e o Instituto de Estudos Fiscais, a fin de avaliar determinados incentivos fiscais. Aclara que a análise non é global, non se refire á totalidade dos incentivos, pero algún de que van ser avaliados e que poden afectar as empresas representadas no Foro son os destinados á I+D+I e tamén algúns incentivos do IVE. Engade que este traballo se vai a desenvolver ao longo do ano e os resultados exporanse neste Foro.

A continuación, D. Jesús Gascón dá paso ao segundo punto da orde do día.

2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día 20 de novembro de 2018

D. Jesús Gascón cede a palabra a D.ª Rosa María Prieto, quen sinala que a acta da 17ª sesión do Pleno do Foro remitiuse aos integrantes do mesmo e engade que, non habendose recibidas observacións e se non as houbese neste momento, quedaría definitivamente aprobada. Ao non realizarse ningunha observación polos presentes, declara aprobada definitivamente a acta da sesión plenaria do día 20 de novembro de 2018.

3. Resultados dos distintos grupos de traballo do Foro

Neste punto da orde do día, o director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria cede a palabra a D. Javier Hurtado Puerta, director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, quen vai comentar a actividade do grupo de traballo de Análise da Normativa Tributaria e de Redución da Conflitividade.

D. Javier Hurtado inicia a súa exposición sinalando que antes de comentar as cuestións que se trataron na última reunión do grupo de traballo, celebrada o pasado 22 de maio, quere resaltar tres ideas que lle parecen importantes para entender a postura da Axencia Tributaria en relación coa “Administración cooperativa”. En primeiro lugar indica que desde que a “Administración cooperativa” empezou a súa andaina, con moitas dúbidas ao principio, non fixo máis que medrar e incrementar a súa influencia na actividade da Axencia Tributaria e, en particular, na do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, contando cada vez con máis persoas que cren na posibilidade dun novo modelo de traballo coas grandes empresas, unha nova relación baseada non na conflitividade, senón no entendemento e a cooperación para o cumprimento dos respectivos intereses. En segundo lugar, sinala que hai que resaltar que o avance nesta relación cooperativa vai esixir un esforzo de empatía para todos, é dicir, haberá que pórse no lugar do outro e comprender os seus intereses, entendendo que todos formamos parte dunha mesma sociedade, a cuxo desenvolvemento contribúe cada un desde as súas responsabilidades e co seu traballo. Por último, comenta que a terceira idea, en relación coas dous xa expostas, é que na Axencia Tributaria o desenvolvemento desa empatía pasa por asegurar o cumprimento tributario, é dicir, sen detrimento da recadación tributaria, xa que este elemento será un indicador clave á hora de valorar o funcionamento do modelo cooperativo.

No referente á última reunión do grupo de traballo de Análise da Normativa Tributaria e de Redución da Conflitividade, o director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria indica que os puntos da orde do día tratados na mesma foron achegados pola Administración, sendo desexable que para as próximas convocatorias as empresas remitisen tamén os temas do seu interese. A continuación D. Javier Hurtado expón as cuestións que se trataron na reunión:

1. No referente á “Nota da Axencia Tributaria sobre interposición de sociedades” publicadas na páxina web, explica que xurdiu como consecuencia da polémica existente a pé de rúa con respecto a un posible cambio de criterio no tratamento deste tipo de entidades. Na reunión aclarouse que non existira tal cambio de criterio e que para a Axencia Tributaria cando unha sociedade asume funcións, riscos ou activos ou ben achega valor ao servizo que presta, éstáse ante unha entidade lexítima. Na medida en que non se produza esa achega de valor, a Axencia Tributaria entende que procede unha regularización tributaria utilizando, ou ben o sistema de levantamento do veo, ou ben o de valoración das prestacións a prezos de mercado. En calquera caso, engade que este foi un tema de preocupación constante para a Axencia Tributaria e por iso consta nos Plans de Control Tributario dos últimos anos, podendo ser consultado nas Resolucións que os aproban.

2. No relativo ao estado de tramitación da transposición da Directiva (UE) 2018 do Consello, do 25 de maio de 2018 (Directiva sobre Intermediarios fiscais ou DAC 6), a Dirección Xeral de Tributos sinalou que houbera un proceso de consulta previa en que se conseguiran observacións moi útiles dos contribuíntes e dos intermediarios. Tamén engadiu que fora un trámite moi enriquecedor e que os traballos técnicos estaban a punto de frutificar. No referente á posible extensión da obriga ás operacións domésticas, indicouse que ese asunto sería resolto coa transposición. Doutra banda, no relativo ao réxime sancionador, sinalouse que o desexable sería que se tratase dun réxime aplicable, razoable e proporcional. Por último, desde a DGT indicouse que a Directiva busca operacións de planificación fiscal dunha certa importancia e que pretende unha transposición en que todas as partes séntanse cómodas. D. Javier Hurtado engade que non é moi propio do ordenamento xurídico español ter este tipo de directivas, pero que, nun mundo cada vez máis internacionalizado, a UE decidiu que esta ten que ser a liña de traballo e, polo tanto, haberá que ir encaixando os novos conceptos que proporciona este marco nas relacións xurídico-tributarias.

3. En terceiro lugar, tratouse a achega extemporánea de probas nos procedementos de aplicación dos tributos: o Departamento de Inspección mostrou a súa preocupación por aquelas condutas de contribuíntes que non achegan os elementos de proba que foron solicitados durante o curso do procedemento inspector, para achegaros posteriormente en vía contencioso-administrativa. Fixose referencia a unha sentenza do Tribunal Supremo en que se establece que a xurisdición contencioso-administrativa, como instancia revisora que é, ten a facultade de valorar novas probas, aínda que non fosen postas de manifesto durante o procedemento inspector. Por parte do Departamento de Inspección sinalouse que esta sentenza estaba provocando cambios nos hábitos de traballo do persoal da Inspección, sendo a principal medida adoptada o dilixenciado exacto de todo o solicitado e do que se achegou, facendo constar, se é o caso, a falta de documentos, e instruíndo expedientes sancionadores cando se considere que unha omisión é intencional ou deliberada, en aplicación do artigo 203.6 da Lei Xeral Tributaria (incumprimento do deber de colaboración).

4. No referente ao principio de confianza lexítima en dereito tributario e os cambios de criterio na Administración, o Departamento de Inspección manifestou que son os órganos interpretativos quen deben interpretar a norma. Non obstante, o principio de confianza lexítima é subsidiario do principio de legalidade, xa que o primeiro que hai que facer é aplicar a Lei, sabendo o que di para poder interpretara correctamente. Así, no proceso de interpretación pode haber criterios que varíen debido, por exemplo, a unha decisión interpretativa dunha instancia superior. Fixose alusión á sentenza do Tribunal Supremo do 13 de xuño de 2018 en que se recolle unha exposición do principio de confianza lexítima. Entenden que podería xurdir cando a Administración se pronunciou sobre determinados feitos e as súas consecuencias xurídicas (a través de consultas vinculantes da Dirección Xeral de Tributos ou resolucións do TEAC) e posteriormente cambia o seu criterio sen ser modificada a normativa. Producido ese cambio de criterio, a dúbida reside en se debe proxectarse só a futuro ou se podería aplicarse tamén de forma retroactiva. Neste sentido, o Tribunal Supremo vén declarando que é desde o momento en que se aprobou a norma e non desde que se ditou a sentenza. Así, a polémica xorde cando un contribuínte axustou a súa actuación a un criterio externalizado claramente pola Administración e un órgano interpretativo, non tan alto como o Tribunal Supremo, nun momento dado varía a devandita interpretación. É neste momento cando, de acordo co principio de confianza lexítima, habería que entender que os efectos se producen a partir do cambio de criterio e non cara a atrás e, ademais, debería ir en ambos os dous sentidos, é dicir, que o principio de confianza lexítima debe ser bilateral, debendo haber unha posición xurídica equilibrada de ambas as dúas partes, Axencia Tributaria e contribuínte. Este é o criterio que recoñeceu a Audiencia Nacional en recente xurisprudencia e coincide coa formulación da Axencia Tributaria, tendo en conta que sempre haberá que analizar caso por caso.

5. No referente á tributación dos dividendos pagos por sociedades holdings, la Oficina Nacional de Fiscalidad Internacional comentó las recientes sentencias del Tribunal de Justicia de la Unión Europea y los aspectos conflictivos respecto a la utilización de entidades holdings. Así, o TXUE ditou dúas sentenzas o pasado 26 de febreiro que achegaron elementos relevantes para a interpretación da Directiva Matriz-filial e da Directiva de Intereses e Canons, en que se pronuncia sobre a invocación do principio xeral de prohibición de prácticas abusivas, o concepto de abuso de dereito e os seus indicios, o concepto de “beneficiario efectivo” como cláusula autónoma para denegar os beneficios das directivas e a efectiva suxeición a impostos como condición para poder beneficiarse da exención.

Para finalizar a súa intervención, o director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria sinala que, en relación co último punto tratado na reunión do grupo de traballo, nestes momentos a Axencia Tributaria non está dando a esta xurisprudencia unha aplicación inmediata e directa, senón que se está estudando en profundidade, a fin de ter unha liña clara de actuación.

D. Jesús Gascón agradece a D. Javier Hurtado Puerta a súa intervención e cede a palabra a D. Gonzalo García de Castro, director do Departamento de Xestión Tributaria, ao obxecto de que comente a actividade do grupo de traballo para a Análise e Racionalización de Cargas Fiscais Indirectas.

D. Gonzalo García de Castro indica que na reunión deste grupo de traballo do pasado 23 de maio comentouse, en primeiro lugar, a mellora da calidade da información do sistema de Subministración Inmediata de Información; en segundo lugar, os resultados da tramitación no medio TGVI online na última campaña de declaracións informativas; en terceiro lugar, aspectos vinculados á Orde Ministerial de aprobación do modelo de declaración do Imposto sobre Sociedades 2018; en cuarto lugar, o formato de Libros Rexistro de IVE e as perspectivas da Axencia Tributaria con respecto aos Libros Rexistro de IRPF ; e, por último, algunhas consideracións vinculadas aos certificados de residencia fiscal.

Prosegue a súa exposición sinalando que, en relación co SII, o día 20 de xuño está previsto celebrar unha reunión con máis de douscentos asistentes, en que se analizará toda a problemática deste sistema a fin de intentar implementar un esquema que permita, pola súa parte, a introdución de novas validacións que outorguen unha maior consistencia á información que obra en poder da Administración, de tal xeito que poida ser utilizada pola Axencia Tributaria na mellora da asistencia ao contribuínte e, ao mesmo tempo, que sexa útil para identificar comportamentos de risco. O director do Departamento de Xestión Tributaria sinala que no transcurso da reunión poranse en común de forma detallada as especificacións técnicas, intentando xerar un certo consenso, xa que non van implicar modificacións nos deseños de rexistro. Así mesmo, comenta que se axeitará o apartado de “preguntas frecuentes”. No referente ás transformacións que vai requirir a introdución das novas validacións, estas consisten en que mensaxes que nestes momentos son só de aviso, pasen a ser de rexeitamento e non se admita a información en tanto non se corrixa. Afectarán exclusivamente aos libros rexistro de facturas emitidas e recibidas. Para finalizar con este punto, D. Gonzalo García de Castro reitera que se trata de mellorar a calidade da información e que é necesaria a participación de todos.

En relación co TGVI online, o director do Departamento de Xestión Tributaria agradece ás empresas a súa colaboración no eficaz desenvolvemento da campaña de declaracións informativas xa que, sen a importante cooperación dos obrigados a subministrar a información e a súa actitude construtiva, non funcionaría. Engade que a Axencia Tributaria puido tratar a información con gran axilidade e que, ata o momento, o maior impacto produciuse na declaración do IRPF, co traslado aos contribuíntes dos datos que obran en poder da Administración a fin de facilitarlles a confección das súas declaracións.

Prosegue D. Gonzalo García de Castro sinalando que na reunión do grupo de traballo analizáronse tamén as seguintes cuestións:

1. En relación coa Orde Ministerial de aprobación do modelo de declaración do Imposto sobre Sociedades 2018: informouse do cambio de programa de axuda a formulario web de presentación (Sociedades Web). Ademais, indicouse que este ano houbera poucas novidades normativas e que se incorporaran na Orde HAC/554/2019, do 26 de abril, pola que se aproban os modelos 200 e 220. Así mesmo, comentáronse outras novidades incorporadas ao modelo 200.

2. En cando ao formato de Libros Rexistro de IVE : comentouse que o ámbito subxectivo se refire a contribuíntes que non están obrigados ao SII e que están incursos nun procedemento de comprobación por IVE 2018. O obxectivo é normalizar o formato electrónico para homoxeneizar os libros rexistro de IVE que solicita a Axencia Tributaria, non só no ámbito de xestión senón tamén no ámbito de inspección. Isto permite unha tramitación máis rápida dos procedementos. Sinalouse, ademais, que o formato dos Libros está publicado na web da Axencia Tributaria e facilitouse ás empresas de desenvolvemento informático para que, se así decídeno, utilíceno como plataforma básica de confección de libros rexistro.

3. No concernente ás acreditacións de residencia fiscal de non residentes: comentouse que esta materia ten unha problemática moi heteroxénea, incluso de coordinación entre Administracións, xa que algunhas funcionan cun esquema aínda moi tradicional, mentres que a Administración tributaria española implementou un sistema de expedición de certificados, incluídos os de residencia fiscal para os efectos de convenio, caracterizado pola súa inmediatez e a posibilidade de verificación desde calquera lugar do mundo en calquera momento. D. Gonzalo García de Castro finaliza a súa intervención sinalando que as acreditacións de residencia fiscal afectan moi substancialmente ao ámbito financeiro, polo que é preciso abrir un proceso de reflexión, aberto a recibir propostas e comentarios, coa finalidade de garantir a robustez do sistema de acreditación española e a eficacia dos certificados que emite, ante outras autoridades fiscais ou outros contribuíntes.

D. Jesús Gascón agradece a D. Gonzalo García de Castro a súa intervención e cede a palabra a D.ª María Pilar Jurado Borrego, directora do Departamento de Aduanas e II.EE., ao obxecto de que comente a actividade do grupo de traballo de Impostos Especiais.

D.ª Pilar Jurado comeza a súa exposición sinalando que o grupo de traballo de Impostos Especiais reuniuse o día 24 de maio e abordáronse as seguintes cuestións:

• No referente ao procedemento de vendas en ruta e avituallamentos de carburantes a embarcacións e aeronaves informouse sobre o novo réxime aplicable, que vai supor a transmisión electrónica á Axencia Tributaria dos ficheiros que conteñen a información. Na reunión as empresas manifestaron a súa preocupación pola posibilidade de non ter preparados os seus sistemas informáticos para o 1 de xullo. Xa que a devandita inquietude tamén se puxera de manifesto no trámite de información pública, D.ª Pilar Jurado comenta que a Axencia Tributaria publicou unha nota informativa onde se recolle que a aplicación do novo sistema demórase ata o 1 de outubro.

• Doutra banda, na reunión tamén se informou de que a Axencia Tributaria tivera que abordar unha actualización do EMCS interno para adaptaro á Orde Ministerial e que na Sede electrónica se habilitara un apartado específico (portal SIANE - Sistema Integrado de Avituallamentos e Notas de Entrega) onde se estaba recollendo toda a información e documentación relativa ao novo sistema a fin de facilitar o cumprimento das súas obrigas tributarias ás entidades afectadas. Tamén se informou da publicación das instrucións técnicas e un medio de probas. A directora engade que nestes momentos se produciu xa a apertura real, aínda que sen consecuencias xurídicas ata a entrada en vigor da normativa.

• No relativo á leva da contabilidade dos impostos especiais na Sede electrónica da Axencia Tributaria, o denominado SILICIE (Subministración Inmediata de Libros Contables de Impostos Especiais), que entra en vigor o 1 de xaneiro de 2020, agradece ás empresas  a súa colaboración e o seu esforzo para a adaptación ao novo sistema. Na reunión comentouse que se desenvolveran sesións informativas coas principais asociacións dos sectores afectados, en que se facilitara información detallada sobre o contido e modelos de libros. Ademais, informouse de que se visitaran empresas, tanto grandes coma pequenas, para coñecer a problemática concreta, e que a Axencia Tributaria realizara o esforzo de adaptarse o máis posible aos procesos produtivos dos tres grupos principais de impostos (hidrocarburos, alcohol e tabaco), a fin de lograr un modelo válido para as empresas. D.ª Pilar Jurado engade que as especificacións técnicas xa están publicadas e que en breve se publicará un apartado de “preguntas frecuentes”. Así mesmo, agradece todas as suxestións recibidas e comenta que é propósito da Axencia Tributaria continuar coas sesións informativas.

• No tocante á as marcas fiscais de bebidas derivadas, na reunión informouse de que se estaba traballando nunha precinta fiscal máis potente, consistente nun modelo autoadhesivo, dotado dun código de puntos ao que vai asociada unha información que se transmite á Axencia Tributaria no momento do seu embotellado. Así mesmo, introduciuse un selo redondo que pode facilitar os procesos de lectura ou de distribución posterior.

• Por último, en relación co Imposto sobre a Electricidade comenta que as reducións e exencións deste imposto son obxecto de análise pola UE. Sinala que houbo que adaptar os códigos por motivo da información que España debe subministrar para os efectos de axudas de Estado. Así, os destinatarios destas reducións e exencións van ter un cambio de código que os subministradores terán que ter en conta.

D. Jesús Gascón agradece a D.ª Pilar Jurado a súa intervención e cede a palabra a D. Manuel Trillo Álvarez, delegado Central de Grandes Contribuíntes, a fin de que comente a actividade do grupo de traballo de Relación Cooperativa.

Toma a palabra o delegado Central e manifesta que se suma á proposta realizada polo director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, no referente a que serían benvidas as propostas e iniciativas que remitan as empresas para ser tratadas nos grupos de traballo.

D. Manuel Trillo prosegue sinalando que o grupo de traballo de Relación Cooperativa reuniuse o pasado 24 de maio e no mesmo tratáronse, basicamente, cinco temas: os informes de transparencia, o programa ICAP , a emisión por parte da Axencia Tributaria de criterios de aplicación da norma en situacións concretas, a Norma UNE 19.602 e, por último, realizáronse algúns comentarios en relación con feitos de relevancia tributaria.

A continuación, o delegado Central detalla cada un dos puntos:

No referente aos informes de transparencia informa que, debido a que se trata dunha ferramenta respecto da cal non existe regulación algunha, se lle está dedicando moitas horas de traballo, pero que se están extraendo importantes conclusións. Entende que é un camiño moi satisfactorio e agradece o interese das empresas e a mellora clara no contido dos informes. Sinala que se decidiu estudar todos os informes recibidos, a diferenza do que se viña facendo, onde só seleccionábase unha parte dos mesmos. Engade que este ano houbo unha presentación superior, pero aínda manexable. En concreto, son vinte e dous informes aos que se está dedicando atención, tendo aos presentadores como interlocutores. Neste sentido, indica que ata agora celebráronse reunións con dezaseis entidades, en que o persoal da Axencia Tributaria que estudou o informe propón as cuestións suscitadas a raíz da súa lectura, discútense coa entidade e, se é o caso, solicítase documentación adicional. D. Manuel Trillo agradece ás empresas a celeridade con que achegan a información adicional solicitada, segundo transmitiulle a Dependencia de Control Tributario e Aduaneiro, que é quen asiste a estas reunións e que lle indicou que están sendo sumamente interesantes. Doutra banda, o delegado Central manifesta que ter a posibilidade de levar a cabo unha certa análise de risco in situ coa propia entidade é unha gran vantaxe para todos. Así, os informes de transparencia están sendo un elemento definitivo á hora decidir as actuacións que hai que realizar a curto e medio prazo no referente á análise de risco que a Axencia Tributaria leva a cabo permanentemente, xa que permiten ter un maior coñecemento, e moi próximo, da realidade que, doutra maneira, para coñecera, habería que iniciar formalmente un procedemento, porén o que iso supón. Pola súa banda, as empresas solicitaron que, como resultado destas reunións, emitísese algún documento que puidesen presentar aos seus respectivos Consellos. O delegado Central informa que se está estudando a proposta.

No referente ao programa ICAP , D. Manuel Trillo sinala que a súa posta en marcha aprobouse no Foro de Administración Tributaria da OCDE de 2017 e supón unha relación cooperativa a nivel internacional. No ICAP I, que se realizou desde finais de 2017 e durante todo o ano 2018, participaron oito países (Xapón, Italia, Canadá, Países Baixos, Australia, Estados Unidos, Reino Unido e España) e a súa obxectiva era poñer en marcha unha análise de risco a nivel internacional, de tal xeito que varias Administracións puidesen coñecer mellor un grupo empresarial determinado, é dicir, estando presente o grupo e desde un punto de vista multinacional, que todos os países puidesen centrar no devandito grupo todas as súas expectativas de control e puidesen discutirse a nivel multilateral, tendo en conta que cada país, evidentemente, tería os seus propios intereses e querería incidir en determinadas facetas da actividade do grupo. Así, basicamente, a análise de riscos céntrase en dúas cuestións, prezos de transferencia e establecementos permanentes, aínda que a rama de financiamento tamén é abordada, xa que está moi relacionada coa primeira cuestión. Doutra banda, no referente á metodoloxía de traballo, en primeiro lugar, os países contraen unha certa obriga de propor algún grupo nacional que, pola súa parte, presentásese voluntariamente para participar no programa. D. Manuel Trillo informa que está prevista unha reunión preparatoria para a próxima semana e España presentará dous grupos, dos que, en función dos intereses dos países participantes, elixirase un, xa que cada país só pode propor un candidato, e posteriormente, no mes de setembro celebrarase en París a primeira reunión, onde se decidirá que grupos participarán no Programa. A partir de aí, fórmanse grupos de traballo en que catro ou cinco Administracións, en función dos seus intereses, participan na análise de riscos. Dentro de cada grupo de traballo constitúese un steering group, un comité de dirección, que se ocupa de ir impulsando as actividades do grupo e de resolver as dúbidas que vaian xurdindo en cada un dos subgrupos que se formen.

Neste punto o director Xeral da Axencia Tributaria abandona a reunión.

O delegado Central prosegue a súa intervención sinalando que a partir de aí realízanse reunións con certa periodicidade, onde cada país centra a súa atención en función das súas preocupacións, aínda que todas as Administracións teñen como única finalidade determinar desde un punto de vista multilateral o nivel de risco apreciado. Basicamente, existen dúas cualificacións, "baixo risco" ou "non baixo risco", que se recolle nunha "carta de resultados" onde se xustifica a cualificación, así como as reservas que, se é o caso, poida realizar algún país. A validez do documento esténdese aos dous anos posteriores á súa emisión, desde que non varíen as circunstancias que foron avaliadas. D. Manuel Trillo engade que deste documento pódese aprender moito de cara aos informes de transparencia. Continuando co ICAP I engade que España participou na análise de risco de dous grupos multinacionais, un dos Países Baixos e outro norteamericano, de que se tiña moito interese por coñecer determinados aspectos da súa operatoria.

No referente ao ICAP II, en que España tamén participa, o delegado Central comenta que contará con nove países máis, entre os que estarán Alemaña, Noruega, Polonia e, probablemente, Francia e México. Engade que, como xa indicou, España vai presentar dous grupos e na reunión de setembro decidirase cal participa, pois só pode ser un. Para finalizar con este punto, sinala que, do mesmo xeito que manifestou ao tratar os informes de transparencia, aínda que este programa require a dedicación de moito traballo e esforzo, a participación merece a pena, xa que, ademais de estreitar lazos con outras Administracións, pódese aprender moito das mesmas, ao tempo que permite coñecer o funcionamento interno dun grupo multinacional sen necesidade de iniciar un procedemento formal. Pola súa banda, para as empresas, o delegado Central opina que tamén é unha boa experiencia, xa que lles permite explicarse nun marco en que todos os actores están presentes e obter un documento de resultados cun valor importante, dada a súa vixencia durante os dous anos posteriores.

Continúa a súa exposición o delegado Central e sinala que, no referente ás consultas sobre criterios aplicables a operacións concretas, entende perfectamente que as empresas, ante determinadas operacións cunha transcendencia tributaria notable, queiran contrastar opinións. Así, na reunión do pasado mes de maio, o xefe da Dependencia de Control Tributario e Aduaneiro ofreceu ás empresas adheridas ao Código de Boas Prácticas Tributarias a posibilidade de propor as dúbidas fiscais que desexasen. Engade que desde a Subdirección Xeral de Ordenación Legal e Asistencia Xurídica aclarouse que a emisión por parte da Axencia Tributaria de criterios interpretativos en supostos concretos non podía substituír en ningún caso á Dirección Xeral de Tributos na emisión de consultas vinculantes, xa que, como se repetiu en numerosas ocasións, cada organización ten as súas competencias. O delegado Central engade que se pretende que esta vía sexa máis rápida, pero non substitutiva, e que, en colaboración co Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, poídanse ir resolvendo as cuestións expostas polas empresas.

De seguido o delegado Central informa que o cuarto tema que se tratou na reunión do grupo de traballo foi a Norma UNE 19.602. Sinala que, aínda que a Administración tributaria valora positivamente dita Norma, do mesmo xeito que outras iniciativas xurdidas no contexto do compliance, no constituye una propiamente norma jurídica. Añade el matiz de que la Agencia Tributaria no participó en la elaboración de dicha Norma y se está creando la falsa expectativa de que someterse a los procedimientos de auditoría que la Norma UNE establece y obtener el sello por parte de los autorizadores, va a proporcionar una especie de “blindaje” frente al régimen sancionador. Aclara que la Administración tributaria siempre realizará, de acuerdo con el procedimiento establecido, las valoraciones que estime pertinentes, al margen de que la empresa se haya adherido voluntariamente al cumplimiento de la Norma UNE. Por su parte, en la reunión también se informó que la due diligence que calquera grupo empresarial puidese adoptar recibiría o mesmo tratamento que a Norma UNE.

Continúa a súa exposición o delegado Central sinalando que na reunión se solicitou ás empresas que proporcionasen á Axencia Tributaria un coñecemento temperán de determinados feitos significativos desde o punto de vista da súa relevancia tributaria, como podía ser a presentación de declaracións rectificativas de importancia considerable.

Para finalizar, D. Manuel Trillo indica que tamén se solicitou a colaboración das empresas para que informasen a Axencia Tributaria cando tivesen coñecemento de que un terceiro puidese causar dano tanto ás propias empresas como á Administración.

A continuación, a secretaria Técnica agradece a intervención de D. Manuel Trillo, así como a dos demais directores e dá paso ao seguinte punto da orde do día.

4. Próxima convocatoria

Respecto da próxima convocatoria, D.ª Rosa María Prieto manifesta a intención de manter a periodicidade semestral das reunións, sinalando a respecto disto que a próxima reunión celebraríase, previsiblemente, no mes de novembro. Engade que, non obstante, é probable que, tal e como anunciou o director Xeral, convóquese unha reunión extraordinaria con anterioridade ao próximo pleno.

5. Outras consideracións, rogos e preguntas

A continuación, a secretaria Técnica dá paso ao 5º punto da orde do día, “Outras consideracións, rogos e preguntas” e antes de ofrecer a palabra aos asistentes, comenta que á Secretaría Técnica están chegando desde hai tempo novas solicitudes de participación nos diferentes grupos de traballo. Así, informa que, de acordo coas normas de funcionamento deste Foro, a través da colaboradora da Secretaría en representación das empresas, realizarase formalmente a consulta e, se non hai oposición por parte das empresas, valorarase ampliar os integrantes dalgún grupo de traballo, en función dos sectores que o integran e para achegar un maior dinamismo, sempre dentro duns límites e de maneira que os grupos de traballo poidan seguir sendo operativos.

A continuación, toma a palabra D.ª Begoña García-Rozado González, representante da iberdrola, quen informa que a Deputación Foral está barallando cambios normativos de maneira que todas as facturas emítanse electronicamente e remítanse posteriormente á Administración. Para iso, está levando a cabo un proxecto piloto en que a súa entidade está participando. A idea da Facenda Foral é, posiblemente, substituír ao SII. Parecer ser que se vai a aplicar en primeiro lugar ás caixas rexistradoras e vaise a ir estendendo a todas as facturas. Así, D.ª Begoña García-Rozado pregunta se en territorio común tense pensado facer algo parecido e, se é así, se iso afectaría as empresas que presentan en SII e, se é o caso, solicita que os axustes que teñen que realizar no sistema de facturación da compañía para adaptarse á normativa foral sirvan se nun futuro se implanta algo similar no resto do territorio.

D.ª Rosa María Prieto contéstalle que non existe nestes momentos ningún proxecto nese sentido.

A continuación, toma a palabra o director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria quen informa que o proxecto “factura-bai” das Facendas forais vascos afecta en principio ao control da facturación de caixas rexistradoras para logo facero extensivo ao control de toda a facturación. Engade que no territorio común existe un proxecto de control de caixas rexistradoras que ademais se soportaría nun cambio na Lei Xeral Tributaria no referente ao cumprimento de certos requisitos como son autenticidade, conservación, non mutabilidade das facturas unha vez emitidas, etc. Non obstante, habería que facer cambios no regulamento de facturación e só estarían afectadas as facturas simplificadas, que terían que cumprir algún requisito de validación como podería ser dotaras dun código QR. Doutra banda, o sistema de caixas rexistradoras non afectaría as empresas obrigadas ao SII, xa que, aínda que contan con caixas rexistradoras, enténdese que os sistemas de control da propia empresa son suficientes. Non obstante, D. Javier Hurtado sinala que, aínda que non existe nestes momentos un proxecto nese sentido, non se pode descartar que nun futuro se aborde, xa que podería carecer de sentido o feito de que ás empresas que están no SII se lles esixan os tíckets acumulados de maneira diaria, mentres que o resto de empresas téñao que facer tícket a tícket. Por outra banda, o director do Departamento de Inspección sinala que o regulamento de facturación é común para todo o territorio.

De seguido intervén D. Andrés Sánchez Iglesias, representante do inditex, quen comenta que cando o SII era soa un proxecto, nos seus inicios, xa xurdiu a cuestión de poder solicitar o tícket a tícket, que non prosperou debido ás dificultades técnicas e de xestión que comportaba, e decidiuse que se fixese acumuladamente. Engade que, se se van a realizar modificacións neste tema, agradecería que se informase ás empresas a fin de que poidan responder en tempo e forma, así como iniciar un debate sobre a súa conveniencia.

A directora do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais respóndelle que, efectivamente, co sistema SII, finalmente, optouse pola presentación acumulada. Engade que, non obstante, nun futuro, con algúns cambios tecnolóxicos e normativos talvez se poida valorar doutra maneira.

A continuación, toma a palabra D.ª Carmen Alonso, representante do Banco Santander e colaboradora da Secretaría Técnica, quen solicita que, antes da publicación dos datos estatísticos, aínda que sexa de forma agregada, a Axencia Tributaria informe as empresas sobre cales son os obxectivos que se perseguen coa publicación dos datos e a forma en que se van a subministrar.

Prosegue D.ª Carmen Alonso sinalando que, doutra banda, efectivamente, a maioría dos temas tratados nos grupos de traballo foron propostos pola Axencia Tributaria e despois complementáronse por parte das empresas. Engade que hai que entender que as empresas teñen o hándicap de que son moitas e ten o seu traballo pórse de acordo antes de cada reunión. Non obstante, indica que farán o esforzo e intentarán remitir unha lista dos temas que lles preocupan. Prosegue sinalando que, por destacar un asunto de sumo interese, este sería o da “confianza lexítima” e comenta que sería desexable que a Administración coñecese a opinión das empresas, aínda que esta non estea totalmente consensuada, antes de facer pública unha nota informativa.

A representante do Banco de Santander continúa a súa intervención comentando que agradece as reunións derivadas dos informes de transparencia e que, como colaboradora da Secretaría Técnica, pode dicir que, en xeral, valóranse moi positivamente e que evidencian que, no referente a transparencia, as empresas e a Administración van na mesma liña. Engade que tamén quere agradecer á Secretaría Técnica o esforzo que realizou remitindo os resumos das reunións dos grupos de traballo, xa que é a única maneira de que todas as empresas estean informadas e poidan realizar os seus comentarios.

Por último, D.ª Carmen Alonso comenta que se pode apreciar o esforzo que desde as empresas e o enderezo da Axencia Tributaria éstáse levando a cabo en transparencia, pero sinala que aínda lle chegaron algunhas queixas sobre as actuacións dos equipos de inspección, polo que solicita que a fin de reducir a conflitividade na medida do posible, do mesmo xeito que nas empresas éstáse fomentando a transparencia e facilítase información sen necesidade dun requirimento da Administración, desde a Axencia Tributaria promóvanse actitudes de cooperación no mesmo sentido.

Toma a palabra D.ª Rosa María Prieto e, tras agradecer a colaboración das empresas nos traballos deste Foro, indica que trasladará o director Xeral as propostas realizadas. A continuación, xa que non se producen máis intervencións, a secretaria Técnica conclúe a sesión agradecendo a todos os asistentes a súa presenza.