Acta da reunión

Foro de Grandes Empresas

ACTA PLENA 1/2024

Vicepresidenta do Foro de Grandes Empresas

Directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D.ª Soledad Fernández Doctor

Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Directora do Departamento de Xestión Tributaria

D.ª Rosa María Prieto do Rei

Director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

D. Manuel Trillo Álvarez

Directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais

D.ª Nerea Rodríguez Entremonzaga

Subdirector xeral de Procedementos Especiais - Departamento de Recadación

D. Carlos José Dorrego Anta

Delegado Central Adxunto

D. Joan Cano García

Membros en representación das Grandes Empresas

ACS

Director de Asesoría Fiscal

D. Alfonso Moreno García

BANCO SABADELL

Subdirector xeral Asesoría Fiscal e Laboral

D. Carlos Augusto Lázaro Rico

BANCO SANTANDER

Global Head of Taxes

D.ª Carmen Alonso Peña

BBVA

Director de Fiscalidade Directa

D. José María Vallejo Chamorro

LA CAIXA

Director de Fiscalidade Directa

D. Gonzalo Mendizábal Carredano

CEPSA

Director Fiscal

D. Alberto Martín Moreno

COFARES

Asesor Consello reitor

D. Luis Valdeolmos González

EL CORTE INGLÉS

Director do Departamento Fiscal

D. Luis María Sánchez González

ENDESA

Responsable de Asuntos Fiscais

D.ª María Muñoz Viejo

FCC

Director da Área Fiscal

D. Daniel Gómez-Olano González

GENERALI ESPAÑA

Director Área Contabilidade

D. Martí Jo Ruiz

IBERDROLA

Directora Global de Fiscalidade

D.ª Begoña García-Rozado González

IBERIA

Spanish Tax Lead

D.ª Cristina Santana Negrín

MAPFRE

Avogada Departamento Fiscal

D.ª Lucía Martín de Bustamante

MERCADONA

Director Fiscal

D. Rafael Hilario López Villanueva

MICHELIN

Responsable Fiscal

D.ª Rosa María Peña García

RENAULT ESPAÑA

Fiscalista

D.ª Almudena Fernández Miguélez

REPSOL

Director Xeral Económico e Fiscal

D. Luis López-Tello e Díaz Aguado

SEAT

Directora de Impostos e Aduanas

D.ª Susana Sánchez Arenas

SIEMENS

Directora de Impostos

D.ª Ana María Moreda Galante

TELEFÓNICA

Director Fiscal América Latina

D. Miguel Iglesias San Martín

VODAFONE

Director Asesoría Fiscal

D. Javier Viloria Gutiérrez

Secretaría Técnica do Foro de Grandes Empresas

Secretario técnico

D. Ignacio Fraisero Aranguren

O día 03 de xullo de 2024 celébrase a vigesimoctava sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas, asistindo as persoas indicadas, e de acordo co seguinte

ORDE DO DÍA

1. Apertura da sesión.
2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día 27 de novembro de 2023.
3. Planificación 2024.
4. Resumo dos distintos grupos de traballo do Foro.
5. Aprobación do documento de proposta de modificacións en CBPT e FGE.
6. Próxima convocatoria.
7. Outras consideracións, rogos e preguntas.

1. Apertura da sesión

A directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria dá a benvida aos asistentes á sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas e celebra os quince anos transcorridos desde a primeira sesión, así como os avances logrados no seo da relación cooperativa.

A continuación, a directora da Axencia Tributaria fai un recordatorio dos temas a tratar na presente sesión. En primeiro lugar, procederase, se é o caso, á aprobación da acta da sesión anterior. En segundo lugar, o director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais exporá o Plan Estratéxico da Axencia Tributaria 2024-2027. A continuación, resumiranse os resultados dos grupos de traballo dos últimos meses. Así mesmo, votarase sobre as modificacións propostas para avanzar na relación cooperativa, decidirase sobre a celebración da próxima convocatoria e abrirase como de costume a quenda de rogos e preguntas.

D.ª Soledad Fernández cede a palabra ao secretario técnico do Foro e director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais Don Ignacio Fraisero.

2. Aprobación da acta da reunión celebrada o 27 de novembro de 2023

Don Ignacio Fraisero agradece a presenza dos asistentes e sinala que, unha vez remitido o borrador da acta da reunión do 27 de novembro de 2023, non se recibiu ningunha observación.

Non existindo na sesión ningunha observación ou suxestión de modificación con respecto ao contido da acta, queda aprobada.

3. Planificación 2024

O director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais repasa brevemente as liñas xerais incluídas dentro do Plan Estratéxico 2024-2027, así como, as do Plan de control da Axencia.

O Plan Estratéxico estrutúrase en sete apartados. O primeiro deles , “Elementos clave”, recolle os aspectos básicos que articulan o Plan. Entre eles está a redefinición do modelo de información e asistencia, baseado na centralidade do cidadán.

Un dos principios básicos que debe rexer a actuación de toda Administración Pública é a transparencia e rendición de contas, así como a optimización do modelo organizativo.

Igualmente, cómpre facer fronte aos retos externos en materia de comercio electrónico, de novos modelos de negocios e globalización, de ciberseguridade e protección de datos e de intelixencia artificial.

Outro dos propósitos da Axencia Tributaria é promover a utilización de medidas preventivas para evitar ou limitar a realización de erros por parte do contribuínte, co fin de mellorar o cumprimento voluntario.

Por último, no tocante á este primeiro apartado, a Axencia Tributaria ten como obxectivo facer fronte ao fraude máis complexo cunha maior eficacia e eficiencia e colaborar en seguir incrementando a sensibilidade social fronte ao fraude.

O segundo apartado, “O medio”, fai alusión á necesidade de ter en conta o medio económico e orzamentario (crecemento do PIB , a evolución dos prezos, a redución do déficit etc …) e o medio internacional, así como os compromisos asumidos no seo da OCDE ou da UE (VIDA, BEPS etc …). O marco de actuación e os condicionantes son: a percepción social da fraude, o cumprimento voluntario e medición da fraude, o enderezo por obxectivos e indicadores de resultados, e a relación con Administracións Tributarias de réxime común e coas facendas forais.

O terceiro apartado “Eixes vertebradores” divídese en catro partes, a primeira baixo a rúbrica “Asistencia ao contribuínte ”, require a definición do modelo de información e asistencia integral ao contribuínte, a implantación do proxecto de autoliquidacións rectificativas (empezando polo Imposto sobre o Valor Engadido), a actualización dos censos (con especial fincapé nas entidades de carácter non mercantil e o desenvolvemento dunha aplicación de censo web na mesma liña que o concepto de renda web), a simplificación da linguaxe, a creación dun sistema de asistencia a non residentes sen establecemento permanente e a creación da cita especializada para os profesionais tributarios.

A segunda parte, “A cciones preventivas”, abarca a axilización das devolucións de IRPF (pondo a disposición dos contribuíntes un borrador de declaración complementaria cando se detecte algún erro, de maneira que poida ser emendado), así como, a realización de campañas preventivas para promover o cumprimento voluntario e a potenciación das actuacións preventivas en materia de recadación para evitar o risco recadador. Sinala así mesmo o director do SEPRI que cómpre tamén avaliar e mellorar o cumprimento cooperativo coas Grandes Empresas, os profesionais tributarios, as empresas públicas, as PEMES e os autónomos. Outro reto sería a implantación do paquete VIDA en materia do Imposto sobre o Valor Engadido e a necesidade de traballar no desenvolvemento de aplicacións que garantan a inalterabilidad, lexitimidade e o intercambio potencial do rexistro de facturación, co fin de evitar fundamentalmente o software de dobre uso. Por outro, lado indica que se van a recibir novas subministracións de información (principalmente en materia de criptoactivos, plataformas ecommerce, etc …).

A terceira parte ou eixe vertebrador sería “Control da fraude ”, sendo o obxectivo reorientar o modelo de control, reforzar controis e ferramentas de asistencia aos grupos de consolidación fiscal e reforzar o control de actividades económicas outorgando maiores competencias de revisión a Xestión. En materia de grandes empresas, vaise a traballar na creación dunha unidade que poida servir de apoio á tramitación de determinados expedientes que están dispersos dentro das unidades de xestión de grandes empresas. Tamén se contemplan determinadas actuacións de reforzo da loita contra a fraude na área de inspección e da actividade de investigación. Finalmente, en materia de fiscalidade directa internacional, promóvese a estratexia 360° para lograr unha visión conxunta de todos os procedementos en materia de fiscalidade internacional.

Dentro do control da fraude, prévése unha posible renovación do sistema competencial, a mellora da aplicación do procedemento sancionador, a mellora da calidade do proceso de despacho aduaneiro, a implantación de novos tributos ambientais, a prevención da actividade clandestina de fabricación de produtos de tabaco e do comercio ilícito da folla de tabaco, o reforzo da seguridade dos portos marítimos contra o tráfico de cocaína e, por último, o fortalecemento da posición procesual da Axencia Tributaria nos Tribunais.

A cuarta parte ou eixe vertebrador do terceiro apartado do Plan versa sobre “Comunicación institucional”, creandose un comité de coordinación institucional externa e interna, intentando mellorar a comunicación interna, propondo a posible presenza en redes sociais e intensificando o Plan de Educación Cívico Tributaria e a relación coas universidades. Outro dos propósitos no ámbito da comunicación é a mellora da conciencia fiscal dos cidadáns e a colaboración con outras institucións de ámbito social.

O cuarto apartado do Plan Estratéxico, tras os eixes vertebradores, é o referido aos “medios humanos e materiais”, destacando a necesidade do crecemento do número de efectivos e de avaliación da estrutura dos postos de traballo, mellorando a medición de cargas, establecendo unha carreira profesional, fomentando a avaliación e a formación, facendo fronte á realidade do teletraballo e a un novo convenio colectivo, e potenciando os procesos selectivos e a promoción interna.

No referente aos medios materiais, un dos propósitos é reducir os alugamentos, promover recolocacións e dotar de medios aeronavais e tecnolóxicos a Vixilancia aduaneira. Revisten especial importancia os medios tecnolóxicos para o desenvolvemento da nube privada no centro de procesamento de datos do DIT e o punto neutro de embargos e para promover as comunicacións unificadas resilientes.

Dentro dos medios, traballouse na estratexia de intelixencia artificial, así como, en materia de ciberseguridade, protección dos datos tributarios, difusión do código ético, reforzo da Comisión Consultiva de Ética e reforzo das comisións sectoriais de seguridade e control.

No tocante á o quinto apartado, “Indicadores Estratéxicos”, deséxase ensanchar as bases impoñibles, promover a medición dos efectos inducidos que teñen as actuacións de control, medir o impacto da transparentación de datos e das actuacións de asistencia, e seguir a evolución da base de cálculo (os resultados da loita contra a fraude e as diminucións das solicitudes de devolución). Tamén como indicador estratéxico inclúese a mellora da eficiencia, mídese a débeda xestionada, realízase un seguimento da conflitividade tributaria e establécense indicadores estratéxicos en materia de información e asistencia.

O sexto apartado dedícase ás “Actuacións para outros organismos e outras competencias”, cumprindo o reforzo da presenza internacional da Axencia Tributaria, e destacando a xestión de axudas e a axuda que presta o Departamento de Informática Tributaria aos Tribunais Económicos Administrativos e á Dirección Xeral de Tributos. Así mesmo, a Axencia Tributaria colabora no proxecto Minerva, no reto da factura electrónica, colabora a través do SETE con outros organismos e continúa formalizando distintos convenios, adquirindo cada vez maior importancia a cesión de información.

O sétimo e último dos apartados, os “Instrumentos de planificación” agrupa os seguintes instrumentos: o Plan anual de Control Tributario e Aduaneiro, o Plan anual de Obxectivos e o Plan de Intensificación de Actuacións. Principalmente quérese realizar un seguimento, avaliar se se cumpren os plans, crear un check-list e determinar para cada un dos proxectos unha relación de tarefas e fitos que deben ser cumpridos nunhas datas determinadas.

Continúa a súa exposición o director do SEPRI aludindo ao Plan anual de control tributario 2024, que fai referencia, en materia de información e asistencia, ao novo modelo de información e asistencia, ao Imposto sobre a Renda de Non Residentes (informador, chat, informa+ e a canle telefónica con cita), e ao desenvolvemento de novas ferramentas virtuais de asistencia virtual en aduanas (declaracións de importación e exportación).

En materia de fomento do cumprimento voluntario, prévése adaptar os sistemas informáticos derivados dos servizos de facturación, e potenciar a realización de campañas preventivas para non declarantes, ampliando os colectivos do IRPF e incluíndo a parte de informativas. Tamén se vai proceder a realizar labores de asistencia para a corrección de incidencias (presentación de declaración complementaria do IRPF), créanse novas obrigas informativas e procédese á simplificación dalgúns documentos administrativos.

Por último, en materia de control, própónse un modelo unificado, ten en cóntase a sentenza do Tribunal Constitucional do 19 de xaneiro de 2024, e, en materia sobre o Imposto sobre o Valor Engadido, vaise a centrar a actuación en operacións transfronteirizas, no control da fraude en bens de investimento ou na utilización de persoas vinculadas para a deducibilidade de cotas soportadas. Outras das directrices en materia de control son a revisión dos criterios operativos de aplicación do réxime sancionador, o control de plataformas ecommerce e neobancos, e o control sobre os movementos de efectivos e moedas virtuais para evitar o branqueo. Dáse un novo impulso ao plan de seguridade portuaria e, en materia de recadación, mellorarase a información sobre a titularidade de TPVs, impulsaranse as accións civís e seguirase o novo protocolo de actuacións preventivas.

A continuación, o representante de FCC pregunta que acción concreta existe para a mellora da conciencia fiscal cidadá e se fose posible concretar o ensanchamiento das bases impoñibles.

O director do SEPRI responde que a mellora da conciencia fiscal require un amplo elenco de actividades, accións da Axencia Tributaria e tamén acciones educativas que fan que a propia sociedade avance. Tamén comunica que a Axencia vai continuar coas campañas de publicidade, vai potenciar o programa de educación cívico tributaria dirixida ás novas xeracións e vai reforzar a presenza de universidades, cumprindo actuar en todos as ordes, actuar co Foro de profesionais, actuar mediante seminarios, etc…

No referente ao indicador de ensanchamiento de bases impoñibles, a actuación da Axencia Tributaria pode vir determinada porque o importe das bases impoñibles aumente en maior porcentaxe que determinadas variables económicas. A título de exemplo, o director fai mención á posibilidade de que a base impoñible declarada nos impostos directos aumente en maior porcentaxe que o que aumenta a remuneración dos asalariados, ou en materia do Imposto sobre Valor Engadido, que a base aumente nunha maior medida que a demanda interna nominal. Outras organizacións optaron polo tax gap, pero ante as dificultades para a súa medición, o director do SEPRI aclara que se optou por elixir o ensanchamiento das bases como indicador estratéxico, é dicir medrar nunha porcentaxe superior a determinadas variables macroeconómicas.

A directora Xeral da Axencia Tributaria engade que, ao tratarse de bases impoñibles declaradas, demostraríase que se está mellorando o cumprimento voluntario.

O representante de Telefónica pregunta se se está traballando en algo a raíz da sentenza do TC, se existen inspeccións en marcha ou como contémplanse os exercicios que non están cerrados, contestando D. Ignacio Fraisero que a devandita pregunta se tratará, a continuación, ao resumir os grupos de traballo.

4. Resumo dos grupos de traballo do segundo semestre

D.ª Soledad Fernández cede a palabra á directora do Departamento de Xestión Tributaria, que comeza a exposición de tratádoo no grupo de traballo para a Análise e Racionalización de Cargas Fiscais Indirectas, o cal se celebrou o 7 de maio.

D.ª Rosa Prieto comeza o resumo do grupo de traballo co estado do proxecto das autoliquidacións rectificativas e comenta que a subdirectora xeral de Técnica Tributaria lembrou os cambios normativos que se levaran a cabo, o estado en que se encontraba a figura das autoliquidacións rectificativas, e o mantemento do procedemento tradicional de solicitude de rectificación de autoliquidación para determinados supostos (cando se producira a infracción dunha norma de rango superior, da Constitución, do dereito da Unión Europea ou ben dos Tratados internacionais). Así mesmo, lembrouse que cumpría para a súa implantación modificar as normas que regulan cada un dos impostos e aprobar as ordes ministeriais correspondentes, sendo efectivo no IVE para o terceiro trimestre do ano ou o mes de setembro, segundo a declaración sexa trimestral ou mensual. No tocante á o modelo de renda e ao modelo de sociedades, a previsión é que se aplique a nova figura o próximo ano.

Tamén se comentaron as novidades da campaña de sociedades, como a modificación dos tipos impositivos do 23 %para as empresas que teñen un volume de negocios ou un importe neto da cifra de negocios por debaixo dun 1.000.000 de euros e do 15 %para as empresas emerxentes.

Informouse tamén da adaptación do modelo de declaración á sentenza do Tribunal Constitucional do Tribunal Constitucional 11/2024, do 18 de xaneiro, agás no caso das cooperativas, ao confirmar a Dirección Xeral de Tributos que a sentenza recolle eliminar as modificacións cos límites previstos para as empresas en xeral, non así para as cooperativas.

Tamén se inclúen novos axustes ao resultado contable, en concreto en relación cos gravames temporais e algúns supostos de amortización acelerada. Inclúese información para aplicar o réxime fiscal especial das Illas Baleares, e, no tocante á os membros das AEIEs e UTEs, decidiuse manter a devandita información como de formalización voluntaria.

Por último, a directora do Departamento de Xestión sinalou que tamén se comentou a modificación relativa ao importe máximo das devolucións de investimentos en producións cinematográficas, as reducións para incentivar acontecementos de excepcional interese público e o calendario previsto pola orde ministerial, a cal se aprobou uns días máis tarde, xa que a reunión foi o 7 de maio e a orde ministerial aprobouse o 27 de maio.

No concernente ás modificacións relacionadas coas UTEs e a identificación dos partícipes, o subdirector xeral de Estudos, Métodos e Procedementos, informou que a fin de solicitar a devandita información era mellorar os datos fiscais, pero finalmente D.ª Rosa Prieto reitera que esa información este ano pídese de maneira voluntaria.

En rogos e preguntas do grupo de traballo, reportáronse determinadas problemáticas que se producen en relación co modelo 296 e 190 no referente á presentación destes modelos á Axencia Tributaria e ás Facendas Forais, e comunicouse que se traballaría para intentar corrixir estas incidencias.

A directora Xeral da Axencia Tributaria agradece á directora do Departamento de Xestión a súa intervención e cede a palabra a D. Manuel Trillo.

O director do Departamento de Inspección resume tratádoo no grupo de traballo sobre a execución da sentenza do 18 de xaneiro do 2024, que declara inconstitucionais determinados preceptos do decreto lei 3/2016 (limitación da compensación de bases impoñibles negativas, reversión automática de deterioracións e perdas en carteira de valores).

Os efectos da sentenza son ex tunc, polo que, a norma queda expulsada do ordenamento xurídico desde sempre, aínda que o director comentou que algúns matices na sentenza xeran certas dúbidas.

En todo caso, a sentenza non debe afectar a situacións consolidadas, entendendo por situacións consolidadas as liquidacións firmes, as liquidacións non recorridas a esa data e as autoliquidacións cuxa rectificación non se instase á data da sentenza (18 de xaneiro de 2024).

O Departamento de Inspección preguntouse que pasaba co resto de situacións polo que recorreu ao Servizo Xurídico, o cal informou que, a partir do 18 de xaneiro de 2024, esa norma non existe no ordenamento xurídico e, polo tanto, esas tres limitacións que había na norma xa non son aplicables en ningunha liquidación que se dite, con independencia de cando se iniciase o procedemento.

Un dos problemas, adianta D. Manuel Trillo, xorde na compensación de Bases Impoñibles, xa que non trátase dunha opción senón dun dereito e, polo tanto, executar a sentenza require interactuar co contribuínte para ver como quere aplicaras. Sinala que o Departamento se puxo a traballar cos procedementos de comprobación e as solicitudes de rectificación de autoliquidación presentada con anterioridade e que non estaban resoltas, estimandoas, e respecto das solicitudes de rectificación presentada con posterioridade, procedeuse a inadmitirlas a trámite.  No que fai aos preitos, as solicitudes de rectificación que xa foran denegadas e recorridas e nos casos en que un dos motivos de recurso fose a hipotética inconstitucionalidade, valorouse un aplanamento condicionado a que se permita cuantificar os efectos do aplanamento e verificar que a cantidade solicitada é a correcta.

O director do Departamento de Inspección comenta que no grupo de traballo preguntouse acerca dun suposto incremento nas derivacións de responsabilidade, ao que se respondeu que non había tal incremento, senón que o que había era unha aceleración do prazo consecuencia da recente xurisprudencia do Tribunal Supremo, a cal distinguiu o prazo de prescrición do dereito á derivación e o dereito á esixencia da débeda, restrinxindose así o prazo para esixir a débeda que existía con anterioridade.

O subdirector xeral de Procedementos Especiais do Departamento de Recadación, D. Carlos Dorrego, engade que a pesar de que se están anticipando actuacións, éstánse interpondo menos recursos ou reclamacións económicas administrativas fronte ás derivacións de responsabilidade.

A continuación, a directora Xeral da Axencia Tributaria cede a palabra D.ª Nerea Rodríguez, que procede a resumir tratádoo no grupo de traballo de Impostos Especiais, onde se abordou a futura modificación das ordes ministeriais do imposto da electricidade e de SILICIE.

A directora do Departamento de Aduanas explica que a modificación da orde da electricidade ten por obxecto incorporar datos adicionais nos cadros de liquidación cun maior desagregación da información, e a do SILICIE é pechar a contabilidade, establecendose unha declaración de apertura de contabilidade e de peche de contabilidade e exercicio.

D.ª Nerea Rodríguez informa que ambas as dúas ordes xa finalizaron o trámite de consulta e que se espera poder facer o trámite de información pública, sendo o obxectivo que entren en vigor o 1 de xaneiro do 2025.

Doutra banda, en relación coa clasificación arancelaria do fuel , apunta que se aclarou o criterio do Tribunal de Xustiza da Unión Europea, polo que o fuel pasa a ser un produto da tarifa segunda e, polo tanto, non sensible, non estando a circulación suxeita a requisitos especiais.

En relación co grupo de traballo de relación cooperativa, a directora Xeral cede a palabra ao director do SEPRI , o cal expón que se celebraron dúas reunións: unha presencial e outra virtual. En primeiro lugar, D. Ignacio Fraisero alude á avaliación do modelo de relación cooperativa, habendose levado a cabo tanto unha valoración cuantitativa coma unha avaliación cualitativa.

Entre os medios de avaliación, elaboráronse unhas enquisas para os funcionarios da Axencia Tributaria e para os representantes das Grandes Empresas adheridas ao Código de Boas Prácticas Tributarias ou que formen parte do Foro de Grandes Empresas.

A principal conclusión que se acadou a través da devandita avaliación foi que o modelo goza de boa aceptación en xeral. Porén, había unhas liñas xerais de mellora que deberían ser traballadas, cumprindo avanzar e continuar co modelo de relación cooperativa. Apreciouse a necesidade de que os funcionarios da Administración Tributaria mellorasen o coñecemento da relación cooperativa.

O director insiste na importancia de potenciar as accións formativas nos cursos que se levarán a cabo na Escola de Facenda Pública e aos que acudirán tanto representantes da Administración como representantes das grandes empresas, co fin de que os novos funcionarios que se vaian incorporando coñezan con maior detalle o funcionamento da relación cooperativa.

Así mesmo, propuxose a necesidade de mellorar o funcionamento do grupo de traballo e do propio Pleno do Foro de Grandes Empresas, apreciandose a necesidade de establecer algún mecanismo para aqueles incumprimentos graves dos principios que inspiran o Código de Boas Prácticas Tributarias.

No referente á dinamización dos foros de Grandes Empresas, tanto do pleno coma dos grupos de traballo, existen novas propostas de empresas que queren formar parte do Pleno de Grandes Empresas, polo que, propuxose a posibilidade de establecer unha quenda rotatoria. Finalmente, o director adianta que non se optou por esa solución, senón que se habilitará unha vía para que traballen nos grupos de traballo e, transcorrido un tempo, se lles dará a posibilidade de incorporarse como un membro máis do pleno de Grandes Empresas.

No caso de inobservancia grave dos principios inspiradores do Código de Boas Prácticas Tributarias, acordouse tanto pola Administración coma polas Grandes Empresas, que se eliminará á devandita empresa da listaxe da sede electrónica onde aparecen relacionadas as empresas adheridas ao Código de Boas Prácticas Tributarias. No devandito caso, a Administración deixaría de ter ningún tipo de compromiso con ela e a exclusión desa listaxe suporía a saída inmediata do Foro de Grandes Empresas.

Finalmente, a Delegación Central de Grandes Contribuíntes indicou que había múltiples informes de transparencia, non todos co mesmo grao de amplitude ou intensidade ou información, propondose a posibilidade de facer unha proba piloto reducindo o alcance da inspección cos informes de transparencia máis completos e menos complexos.

Un representante das Grandes Empresas trasladou a necesidade de que se fixese maior concreción por parte da Administración sobre como mellorar os informes de transparencia, proposta que foi compartida pola Delegación Central de Grandes Contribuíntes.

5. Aprobación do documento de proposta de modificacións en CBPT e FGE

A directora da Axencia Tributaria continua co seguinte punto da orde do día, cedendo novamente a palabra a D. Ignacio Fraisero, o cal sinala que se remitiu un documento consensuado coas Grandes Empresas que forman parte do grupo de Relación Cooperativa e en que se propón algunhas modificacións no concernente á relación cooperativa.

No referente ao procedemento de adhesión das entidades ao Código de Boas Prácticas Tributarias, a Axencia publicará a relación de empresas adheridas ao Código de Boas Prácticas Tributarias na súa páxina web, podendo excluír da relación a aquelas empresas que, tras unha análise previo, considere que incumpriron gravemente os compromisos asumidos coa súa adhesión. A exclusión comportará suspender o cumprimento dos compromisos da Administración respecto da entidade sinalada e, no caso de que a entidade sexa membro do Foro de Grandes Empresas, a súa exclusión do mesmo.

Cando se considere a inobservancia da empresa por parte da Axencia, o delegado Central de Grandes Contribuíntes ou delegado Especial elevará o asunto á directora Xeral da Axencia Tributaria, quen, se o estima necesario, trasladarao ao titular da Secretaría Técnica do Foro de Grandes Empresas, quen informará da inobservancia grave ao representante da empresa e ao Consello de administración.

A entidade terá un prazo de 15 días para alegar o que considere conveniente, podendo presentar o compromiso do Consello de administración de non reincidir nos casos que deron lugar á referida comunicación. No caso de acordarse a exclusión, esta terá unha vixencia mínima de 2 anos, podendo a entidade volver solicitar a súa inclusión na lista se cambian as circunstancias que motivaron a exclusión e non incorre noutros incumprimentos que puidesen motivar a mesma.

No relativo á inclusión de novas entidades, o director do SEPRI informa que non cómpre modificar ningún documento, pero si sinalar que cando unha empresa queira formar parte do Pleno, ademais de estar adherida ao Código de Boas Prácticas Tributarias, se lle incluirá dentro dos grupos de traballo e transcorridos 2 anos, tras valorar a participación e implicación da entidade, elevarase ao Pleno para que esa incorporación sexa considerada por todos.

En terceiro lugar, acordouse que no caso de que algunha das entidades integradas no Foro de Grandes Empresas sexa excluída da relación de entidades adheridas ao Código de Boas Prácticas Tributarias, suspéndanse os compromisos da Administración coa devandita entidade e quede igualmente excluída do Foro de Grandes Empresas.

O representante de FCC pregunta que debe entenderse por inobservancia grave, se está definido ou preténdese definir. D. Ignacio Fraisero responde que a devandita pregunta foi debatida no grupo de Relación Cooperativa. Aínda que nun momento inicial se propuxo a necesidade de determinar de maneira expresa cando é un incumprimento grave e cando non o é, finalmente concluiuse que se atendería a cada caso, sendo unha cousa moi excepcional, reiterando o director do SEPRI que un incumprimento grave ten que ser algo flagrante.

Manuel Trillo engade que, se se intentase definir o que é un incumprimento grave conforme ás normas xurídicas, calquera incumprimento sería grave 10 ou 12 anos despois de haberse producido, porque cumpriría esperar á firmeza. Pero, ademais, no grupo de traballo comentouse que estamos nun medio de Soft law, para o bo e para o malo, xa que para adherirse ao Código ou formar parte deste foro a ninguén se lle pasa un exame de fiabilidade.

A directora Xeral da Axencia Tributaria pregunta se existen máis cuestións e dá por aprobado o documento lido polo director do SEPRI .

A representante do Banco Santander comenta que se preguntou no grupo de traballo se podería existir un comité independente que valorase que se podía considerar un incumprimento, ao que se lle contestou desde a Axencia que os datos particulares que xeran ese incumprimento non se poden compartir. A representante suxire de cara a próximas reunións que, se existe algún suposto, infórmese de que tipo de condutas éstánse considerando un incumprimento grave, sen identificar a empresa.

A directora Xeral da Axencia considera que se pode traballar niso nos grupos de traballo, ir vendo as situacións e definindo que se entende por incumprimento grave.

O director de Inspección volve subliñar que se trata de incumprimentos moi graves que non espera que se dean en empresas que forman parte dun grupo de traballo sobre relación cooperativa. O director distingue o mundo xurídico regulado nos artigos 191 e seguintes da Lei 58/2003 Xeral Tributaria, deste procedemento de exclusión, que espera que non cumpra tramitar. Porén, D. Manuel Trillo reitera que considera importante que exista este procedemento, de xeito que do mesmo xeito que non examínase á empresa para adherirse ao CBPT , exista unha posible saída da devandita empresa do mesmo.

O representante do BBVA manifesta que considera positivo que exista un dinamismo nos grupos de traballo, que evolucione a relación cooperativa e que medre o número de participantes. Así mesmo, entende importante seguir traballando na comunicación institucional de todo este tipo de iniciativas como forma de relación paralela á xurídica procedimental que a Axencia ten cos contribuíntes.

A directora da Axencia Tributaria agradece a intervención e pasa ao seguinte punto da orde do día.

6. Próxima convocatoria

Previsiblemente, a directora Xeral sinala o mes de novembro como data de celebración do próximo Foro de Grandes Empresas.

7. Outras consideracións, rogos e preguntas

A representante de Iberdrola inicia a quenda de rogos e preguntas coa proposta de que este avance no ámbito cooperativo non se quede aquí, senón que se realicen varias reunións para continuar máis nesta liña. Doutra banda, a representante traslada que unha empresa presentou a documentación de prezos e que se lle abriu unha Inspección e entende que non cómpre volver presentar a documentación.

Manuel Trillo sinala que, no devandito caso, haberá que diligenciar que se trata da mesma documentación e que se dá como achegada no prazo voluntario.

O representante de Vodafone fai alusión a unha sentenza do Tribunal Supremo que considera que debe aflorarse o ingreso en casos de anulación de normas tributarias por violación do dereito comunitario. Segundo o TS, o criterio debe aplicarse extunc, de xeito que debe facerse o axuste nos anos en que se devindicou o imposto, non parecendo razoable, ao seu xuízo, que a Administración pretenda abrir exercicios moi antigos. O representante sinala que lle consta que a Subdirección de Ordenación Legal está revisando iso e que sería razoable que se recupera diñeiro tribute hoxe, pero que non lle abran o ano 2010.

O director de Inspección contesta que se a norma está expulsada do ordenamento xurídico e o efecto desta norma produciuse fai 15 anos, vaiamosnos atrás 15 anos e desfagamos o que ocorreu. Aínda que o devandito razoamento ten unha lóxica, o director recoñece que cando se leva esa lóxica ao mundo da contabilidade e da fiscalidade, xorden problemas na práctica, podendo xurdir dobre imposición, polo que se continuará traballando nas posibles alternativas.

A representante de Iberdrola propón crear un grupo de traballo sobre a Pilar 2 xa que existen moitas dúbidas prácticas, sobre todo canto ao CBC , un elemento que é moi relevante para determinar se hai porto seguro ou non hai porto seguro.

Manuel Trillo contesta que se constituíu un primeiro grupo de traballo no Departamento de Inspección e aínda que a primeira declaración deba presentarse no mes de xuño do 2026, hai que ir resolvendo dúbidas e traballando dada a dificultade.

O representante de Telefónica engade que cómpre anticipar os problemas e a súa resolución para que exista maior seguridade e certeza.

O director de Inspección propón que a representante de Iberdrola realice unha lista de temas a tratar, de xeito que se empece a traballar con todos os implicados sobre os asuntos máis perentorios.

Así mesmo, a representante de Banco Santander pregunta cando estará vixente a lei e informa de que se está traballando baixo a hipótese de que estará vixente en 2024, ao que o director de inspector contesta que debería estar vixente en 2024 pois do contrario podería existir multa da Unión europea.

A directora Xeral da Axencia Tributaria confirma que a intención da Secretaría de Estado e do Ministerio de Facenda é conseguir que se aprobe a norma en 2024.

Non existindo máis intervencións, D.ª Soledad Fernández dá por finalizada a vigesimoctava sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas.