Acta da reunión

Foro de Grandes Empresas

ACTA PLENA 2/2022

Vicepresidenta do Foro de Grandes Empresas

Directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D.ª Soledad Fernández Doctor

Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Directora do Departamento de Xestión Tributaria

D.ª Rosa María Prieto do Rei

Directora do Departamento de Recadación

D.ª Virginia Muñoz Fernández

Directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais

D.ª Mª Pilar Jurado Borrego

Delegado Central de Grandes Contribuíntes

D. Manuel Trillo Álvarez

Xefe da  Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional - Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

D. Luis Ramón Jones Rodríguez

Membros en representación das Grandes Empresas

ACERINOX

Secretario Xeral

D. Luis Gimeno Valledor

ACS

Director de Asesoría Fiscal

D. Alfonso Moreno García

AMADEUS IT GROUP SA

Secretario do Consello de administración

D. Jacinto Esclapés Díaz

BANCO SABADELL

Subdirector xeral Asesoría Fiscal e Laboral

D. Carlos Augusto Lázaro Rico

BANCO SANTANDER

Group Executive Vice President

D.ª Carmen Alonso Peña

BBVA

Tax Discipline Leader

D. Manuel Díaz Corral

LA CAIXA

Director Asesoría Fiscal

D. Manuel Alfonso García Rodríguez

CEPSA

Director Fiscal

D. Alberto Martín Moreno

COFARES

Asesor Consello reitor

D. Luis Valdeolmos González

EL CORTE INGLÉS

Director do Departamento Fiscal

D. Luis María Sánchez González

ENDESA

Responsable de Asuntos Fiscais

D.ª María Muñoz Viejo

FCC

Director da Área Fiscal

D. Daniel Gómez-Olano González

IBERDROLA

Xefe do Departamento de Tributos Locais, Autonómicos e Enerxéticos

D. Jorge Corral García

MAPFRE

Director de Asesoría Fiscal

D. Antonio Lafuente González de Suso

MERCADONA

Director Fiscal

D. Rafael Hilario López Villanueva

MICHELIN

Responsable Fiscal

D.ª Rosa María Peña García

NORFIN HOLDER

Director Asesoría Fiscal

José Antonio Gibello Saiz

RENAULT

Director Asuntos Fiscais e Aduanas

D. Félix Ruiz Madarro

REPSOL

Sénior Manager Tax Global Policies and Corporation - Enderezo de Asuntos Fiscais

D. Alfredo Manero Ruiz

SEAT

Director de Impostos

D. Francisco Javier Baulenas Setó

SIEMENS

Directora de Impostos

D.ª Ana María Moreda Galante

TELEFÓNICA

Director Fiscal

D. Jerónimo Payán Prieto

VODAFONE

Director Asesoría Fiscal

D. Javier Viloria Gutiérrez

Secretaría Técnica do Foro de Grandes Empresas

Secretario técnico

D. Ignacio Fraisero Aranguren

O día 15 de novembro de 2022 celébrase a vixésimo quinta sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas, asistindo as persoas indicadas, e de acordo co seguinte

ORDE DO DÍA

1. Apertura da sesión.
2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día 21 de xuño de 2022.
3. Resumo dos distintos grupos de traballo do Foro
4. Próxima convocatoria.
5. Outras consideracións, rogos e preguntas.

1. Apertura da sesión

Abre a sesión D.ª Soledad Fernández doutor, directora Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria (de agora en diante, Axencia Tributaria), na súa calidade de Vicepresidenta do Foro de Grandes Empresas, quen, tras saudar as persoas asistentas e agradecer a súa presenza e apoio a este marco de encontro, reitera o manifestado por veces anteriores no referente a que é vontade da institución á que representa o continuar avanzando no ámbito da relación cooperativa, de maneira que poida facerse efectivo un novo modelo de relación da Administración coas empresas que facilite a unha e a outras o desenvolvemento das distintas actividades que teñen encomendadas. Así mesmo, comenta que desexa agradecer as propostas recibidas en relación co informe provisional sobre a aplicación da Lei 11/2021, de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal, que España ten que presentar no 4º trimestre de 2022 en cumprimento dos compromisos asumidos no compoñente 27 do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia. Engade que no 4º trimestre de 2023 hai que presentar o informe definitivo e que, para a elaboración do mesmo, volverase a solicitar a colaboración das entidades membros do Foro. Doutra banda, a directora Xeral sinala que na presente sesión plenaria, despois de aprobar, se é o caso, a acta da reunión anterior, as directoras dos Departamentos de Aduanas e Impostos Especiais e de Xestión Tributaria, así como o delegado Central de Grandes Contribuíntes e o xefe da Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional (ONFI) exporán os resultados e perspectivas dos distintos Grupos de Traballo. Por último, D.ª Soledad Fernández doutor informa de que, tal e como xa se comunicou a través da Secretaría Técnica do Foro, está previsto que o día 1 de decembro celébrese unha reunión do grupo de traballo de Impostos Especiais en relación cos Impostos sobre os envases de plástico non reutilizables e sobre o depósito de residuos en vertedoiros, a incineración e a coincineración de residuos, aplicables a partir do 1 de xaneiro de 2023. Engade que, dado o interese manifestado por numerosas empresas, fixose extensiva a invitación para participar na reunión a todos os membros do Foro que o desexen e tratar na mesma as cuestións e dúbidas concretas que se lles propoñan. Así mesmo, comunica que, dada a previsible amplitude de colectivos que se van a ver afectados, o Departamento de Aduanas e Impostos Especiais está intensificando a súa campaña de difusión, coa participación das ADI.

2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día 21 de xuño de 2022

D.ª Soledad Fernández doutor cede a palabra a D. Ignacio Fraisero, director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais e secretario técnico do Foro, quen sinala que a acta da 24ª sesión do Pleno do Foro de Grandes Empresas remitiuse ás persoas integrantes do mesmo como documentación anexa á convocatoria da presente reunión plenaria e engade que, non habendose recibidas observacións e se non as houbese neste momento, quedaría definitivamente aprobada. Ao non realizarse ningunha observación, declara aprobada a acta da sesión plenaria do día 21 de xuño de 2022.

3. Resumo dos distintos grupos de traballo do Foro

D.ª Soledad Fernández doutor indica que durante o segundo semestre de 2022 os catro grupos de traballo do Foro continuaron coa súa actividade habitual e cada un deles celebrou unha reunión.

De seguido cede a palabra a D.ª Pilar Jurado Borrego, directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais, a fin de que comente a actividade do grupo de traballo de Impostos Especiais.

D.ª Pilar Jurado comenta que, das materias que se trataron na reunión do grupo de traballo que tivo lugar o pasado 26 de outubro, pódense destacar as seguintes:

• En relación coa reestruturación do Imposto sobre os Gases Fluorados de Efecto Invernadoiro: as empresas puxeron de manifesto dificultades para determinar a cantidade e o tipo que conteñen os equipos precargados con estes gases, ao que o representante do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais respondeu que a normativa establece presuncións aplicables no suposto en que os equipos ou aparellos conteñan gases fluorados de efecto invernadoiro, pero ignórese a cantidade e o tipo.

• No referente ao Imposto sobre os Envases de Plástico Non Reutilizables, os asistentes propuxeron as seguintes dúbidas e cuestións que foron contestadas polos representantes da Administración:

  • Certificación da cantidade de plástico reciclado nas importacións ou adquisicións intracomunitarias: a acreditación dos quilogramos de plástico non reciclado debe efectuarse conforme ao que se dispón no artigo 77 e na disposición transitoria décima da Lei 7/2022, do 8 de abril, de residuos e solos contaminados para unha economía circular. Así, na disposición transitoria recóllese que, durante 2023, admitirase para estes fins unha “declaración responsable asinada polo fabricante ”. Igualmente, os medios de proba veñen taxados na lei: certificación mediante unha entidade acreditada ou declaración responsable asinada polo fabricante (esta acreditación é válida exclusivamente para o ano 2023).

  • Estimación da cantidade de plástico nas importacións ou adquisicións intracomunitarias: a normativa reguladora do imposto non permite unha estimación obxectiva da base impoñible nestes supostos.

  • Certificación do imposto pago para solicitar a devolución do imposto: debe efectuarse co documento que acredite a súa repercusión xurídica ou a súa facturación ou certificación conforme ao que se dispón no artigo 82.9 da Lei 7/2022. A xustificación deberá ser achegada se así solicítao o órgano que tramita a devandita solicitude de devolución.

  • Unificación do modelo de autoliquidación e o modelo de solicitude de devolución: a Orde Ministerial pola que se van a aprobar os modelos axústase ao que se dispón no artigo 82 da Lei 7/2022 que diferenza entre ambos os dous. Non obstante, unha vez que entre en vigor o imposto poderíase valorar se procede articular en forma distinta o exercicio de ambas as dúas facultades cando concorran nun mesmo operador a condición de importador e de adquirente intracomunitario.

  • Código de identificación do plástico (CIP): os adquirentes intracomunitarios de produtos obxecto do imposto deberán obter un  CIP da oficina xestora do Rexistro territorial do imposto; non así os importadores dos devanditos produtos.

  • Contabilización das embalaxes de plásticos de protección (embalaxes secundarias e terciarias): son produto obxecto do imposto conforme ao artigo 68 da Lei 7/2022, polo que deben ser obxecto de contabilización na contabilidade de existencias do fabricante ou no libro rexistro de existencias do adquirente intracomunitario.

  • Umbral dos 5 quilogramos por mes natural nas importacións: hai que cubrir o dato no  DUA de importación.

  • Desenvolvemento regulamentario da Lei: xa que a Lei 7/2022 é moi detallada, non está previsto o devandito desenvolvemento, aínda que por Orde Ministerial vanse a aprobar os modelos.

• No tocante á a inscrición no Rexistro Territorial do Imposto Especial sobre a electricidade de instalacións de produción: as entidades participantes puxeron de manifesto a existencia de demora na obtención do   CIE de L1 polas instalacións produtoras de enerxía eléctrica; pola súa banda, os representantes da Axencia Tributaria sinalaron que un produtor, por realizar o feito impoñible do imposto, debía ter un CIE con clave de actividade de contribuínte (LC) e que para beneficiarse das exencións recollidas nos artigos 94.5 e 94.7 LIE, debía ter un CIE L0 e L1, respectivamente. Así, aclarouse que unha instalación produtora con CIE con clave de actividade L0 tería exenta a electricidade que producise e destinase á súa actividade de produción, polo que a inscrición como L1 só tería sentido se a electricidade que destinase á súa actividade de produción fóra a que adquirise dun terceiro, para o que a exención do artigo 94.5 LIE non sería suficiente. Así mesmo, instouse os asistentes para que remitisen unha relación daqueles operadores afectados por demoras, a fin de trasladar a cuestión á Oficina Xestora competente e que, se é o caso, acelerásense os trámites oportunos.

• No relativo ao modelo 591 (Imposto sobre o valor da produción da enerxía eléctrica, declaración anual de operacións con contribuíntes): informouse da tramitación da modificación da Orde Ministerial que regula o modelo a fin de que os contribuíntes sos teñan que declarar os importes satisfeitos correspondentes á electricidade incorporada no primeiro e segundo trimestre de 2021, xa que as cantidades correspondentes á electricidade incorporada no terceiro e cuarto trimestre non debían ser obxecto de declaración ao estar suspendido o imposto.

• No referente á transposición da Directiva 2020/262 en relación coa circulación intracomunitaria: o representante do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais informou de que xa se comunicara á Comisión que por parte da Administración española estaba prevista a implantación de todas as modificacións no  EMCS en febreiro de 2023. Así mesmo, realizouse un resumo das principais características do novo sistema de envíos garantidos e aclarouse que a Directiva se aplicaba a todos os estados membros.

• En relación coa nova Orde Ministerial pola que se aproba o procedemento de devolución do Imposto sobre Hidrocarburos polo gasóleo de uso profesional: os representantes da  AEAT explicaron que a mesma supón, fundamentalmente, a plena implantación da periodicidade mensual na xestión da devolución.

• No tocante á a Decisión de Execución (UE) 2022/197 do 17 de xaneiro de 2022: comunicouse que se establecera o marcador fiscal para os gasóleos e o queroseno ACCUTRACE^TM PLUS, aínda que se podería seguir utilizando Solvent Yelow 124 durante o período transitorio.

Para finalizar a súa intervención, D.ª Pilar Jurado sinala que, en relación co Imposto sobre os Envases de Plástico Non Reutilizables, hai que ter moi presente que o seu obxectivo é ambiental, é dicir, a redución do consumo de plástico non reutilizable. Así, indica que a Administración é consciente da complexidade que entraña a súa aplicación práctica tanto para as empresas como para a Axencia Tributaria, pero que a normativa non permite un sistema de estimación obxectiva. Neste sentido, a directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais engade que, de cara á entrada en vigor do imposto o próximo día 1 de xaneiro, as empresas terían que ir preparando a información e que un elemento de contraste que poderían utilizar é a cantidade de plástico que levan a reciclar, normalmente a través de empresas de retirada de residuos, que poderían extrapolar. Por último, reitera que a Axencia Tributaria é consciente das dificultades, pero que vai ter que aplicar o imposto, do mesmo xeito que as empresas, e que estas terán que contribuír a garantir a rastreabilidade da xestión dos residuos.

A continuación a directora Xeral agradece a D. ª Pilar Jurado a súa intervención e ofrece a palabra aos asistentes por se desexan realizar algún comentario ou consulta.

En primeiro lugar intervén D. Félix Ruiz Madarro, representante da Renault, para preguntar se a “declaración responsable” admisible durante 2023 tena que realizar o obrigado tributario no caso de importacións, ao que D.ª Pilar Jurado respóndelle que, efectivamente, corresponderíalle ao importador, aínda que a información se a ten que facilitar o fabricante.

De seguido D. Daniel Gómez-Olano González, representante do FCC, manifesta a súa preocupación con este tema e sinala que, na súa opinión, cumprir coas obrigas deste imposto vai resultar case imposible, e non só para as empresas, senón tamén para a Administración. Engade que este caso é paradigmático no referente a unha deficiente tramitación lexislativa. Así mesmo, indica que moitas das empresas presentes na reunión o que desexan é que desde a Administración se propoña un cambio normativo tras o estudo de alternativas que, nesta materia, puxeron en marcha outros países do noso medio como Reino Unido ou Italia.

D.ª Pilar Jurado reitera que, como é coñecido por todos os presentes, o imposto ten un obxectivo ambiental, a redución dos envases de plástico non reutilizables, e que na súa tramitación, que contou cun prazo de audiencia e información pública, colaboraron os ministerios de Facenda e Función Pública e o de Transición Ecolóxica e Reto Demográfico. Non obstante, reitera que a Administración é consciente das dificultades que entraña a súa aplicación práctica e de que supón a introdución de modificacións nos sistemas de xestión dos contribuíntes. Así mesmo, sinala que un dos motivos polos que se vai a convocar unha reunión do grupo de traballo de Impostos Especiais o día 1 de decembro, como comentou a directora Xeral, é, precisamente, coñecer como van avanzando as empresas e que problemas están encontrando e poder asistirlles e prestarlles a axuda necesaria. Por último, D.ª Pilar Jurado manifesta que todas as observacións e propostas recibidas desde os diferentes sectores éstánse analizando, estudando e, se é o caso, remitindo ao órgano correspondente, e que, igualmente, comprométese a analizar as solucións adoptadas polos países comentados.

A continuación toma a palabra D. Francisco Javier Baulenas Setó, representante de SEAT, quen tras sinalar que tanto a Administración coma as empresas van ter que destinar unha gran cantidade de recursos a xestionar este imposto, propón á Axencia Tributaria que se propoña implantar acordos de valoración, do mesmo xeito que existen noutros impostos, de maneira que as empresas puidesen utilizar un sistema de estimación baseado, por exemplo, nunha mostraxe importante sobre os seus provedores máis significativos, cuxo resultado se puidese extrapolar, evitando así ter que controlar e solicitar a información sobre o plástico reciclable a miles de subministradores, e contribuíndo, sen dúbida, a simplificar toda a xestión. Engade que o desenvolvemento dalgún instrumento análogo si que podería considerarse unha boa axuda por parte da Axencia Tributaria.

A directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais respóndelle que está de acordo con que un instrumento parecido aos acordos previos de valoración facilitaría o tema ás empresas e que, aínda que supoñen unha importante carga xestora para a Administración, poderíase propor o asumira. Engade que, non obstante, o problema estriba en que non existe unha base xurídica para levaro a cabo. Así, sinala que desde a Axencia Tributaria éstánse analizando todas as propostas recibidas a fin de verificar se, xuridicamente, podería facerse algunha outra interpretación da norma que contribuíse a simplificar todo o proceso de xestión.

Novamente intervén o representante de SEAT para reiterar o xa comentado noutras reunións sobre este imposto, que non é caro, pero que levaro a práctica entraña unha gran complexidade.

De seguido D.ª Soledad Fernández doutor manifesta que, aínda sendo unha tarefa complexa para todos, debe cumprirse a normativa aprobada. Non obstante, indica que se van a explorar distintas vías por se fóra posible introducir algunha medida que permitise simplificar a xestión do imposto. A directora Xeral engade que a Axencia Tributaria non pode adquirir un compromiso neste sentido, dado o marco normativo aprobado, pero que, se o día 1 de decembro existise algún avance, informaríase do mesmo na reunión do grupo de traballo de Impostos Especiais.

Xa que non se producen máis intervencións, D.ª Soledad Fernández doutor indica que, en relación co grupo de traballo para a Análise e racionalización de cargas fiscais indirectas, en primeiro lugar vai intervir a directora do Departamento de Xestión Tributaria para comentar as cuestións da área de xestión e, de seguido, o xefe da Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional exporá as do ámbito do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria.

D.ª Rosa María Prieto inicia a súa exposición sinalando que o grupo de traballo se reuniu nunha ocasión durante o segundo semestre, en concreto, o pasado 19 de outubro, e que dos asuntos tratados vai destacar os seguintes:

• En relación coa campaña das declaracións informativas 2022 a subdirectora xeral de Técnica Tributaria expuxo as modificacións que ían afectar ás distintas declaracións, aínda que aclarou que os devanditos cambios non ían ser moi significativos. Así, destacou como cuestións máis novas as seguintes:

  • A finais de agosto publicárase a Orde HFP/823/2022 pola que se aprobaba o modelo 345 e modificábase o 187.

  • En relación cos proxectos que estaban en tramitación sinalouse que a publicación da orde ministerial que aprobaba as declaracións informativas relativas ás moedas virtuais estaba supeditada á aprobación do Regulamento que as regula.

• No referente ás actuacións de mellora da calidade da información fornecida polas empresas, os representantes da Axencia Tributaria comentaron entre outras, as seguintes:

  • Contribuíntes incluídos no SII: infórmase das comunicacións que a Axencia Tributaria está remitindo ás empresas, xa que se vén percibindo un estancamento no nivel de contraste, debido, sobre todo, a discrepancias no número de factura recibida. Neste sentido, lémbrase que este número ten que coincidir co número de factura do emisor e que na páxina web da Axencia Tributaria están publicadas unha serie de recomendacións no referente á súa codificación. Así mesmo, coméntase que a mellora nos datos fornecidos ten unha incidencia directa en que, posteriormente, a Administración pon a disposición do contribuínte, facilitandolle a confección das súas declaracións.

  • Remisión de comunicacións a determinadas entidades financeiras para lembrarlles que o  NIF das comunidades de propietarios teñen que informarse coa letra H; así mesmo, coméntase que está dispoñible o servizo de consulta de terceiros a efectos censuais, que facilita a depuración dos datos identificativos incluídos nunha declaración, antes de realizar a súa presentación.

  • Modelo 159 (Declaración Informativa. Declaración anual de consumo de enerxía eléctrica): vénse observando que a referencia catastral, por veces, omítese ou é errónea. Neste sentido, destácase a importancia do dato, a fin de poder facer unha correcta imputación do consumo e do gasto. Así mesmo, infórmase de que o Real decreto Lexislativo 1/2004, do 5 de marzo, polo que se aproba o texto refundido da Lei do Catastro Inmobiliario establece a obriga de que a referencia catastral conste nos contratos de enerxía eléctrica.

  • Modelo 236 (Declaración de información da utilización de determinados mecanismos transfronteirizos): sinálase que se vai a enviar un recordatorio a quen estivesen incluídos nos modelos de comunicación de mecanismos transfronteirizos, indicando que o prazo de presentación da declaración dos utilizados en 2021 é do 1 de outubro de 2022 ao 2 de xaneiro de 2023.

• En relación co Imposto sobre Sociedades informouse de que o proxecto de orde ministerial se tramitaría nas mesmas datas que o ano anterior tendo en conta que en 2022 adiantárase bastante a publicación da orde (4 de maio). Ademais, indicouse que tanto a orde ministerial como os deseños de rexistro terían que adaptarse para incluír a tributación mínima do artigo 30 bis da Lei 27/2014, aínda que si que se ía a intentar anticipar os deseños de rexistro a fin de que, a través dos mesmos, puidese coñecerse dunha maneira máis concreta cal ía ser o contido da orde ministerial.

A continuación toma a palabra D. Luis Jones Rodríguez, xefe da Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional, quen, tras pedir desculpas en nome de D. Javier Hurtado Puerta, director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, ao queproblemas de axenda impedíronlle asistir á sesión plenaria, sinala que na reunión do grupo de traballo os representantes do o seu Departamento expuxeron, basicamente, dúas cuestións:

• Motor de liquidación do modelo 220: indicouse que se trataba dunha liquidación moi complexa e que a finalidade da ferramenta era dotar dun instrumento de axuda para a correcta liquidación do Imposto ás entidades que tributan en réxime de grupos fiscais no Imposto sobre Sociedades, xa que permite o arrastre das cantidades pendentes de compensar, como poden ser as bases impoñibles negativas. Tamén se destacou a importancia da ferramenta para a Administración, xa que enlaza coa súa estratexia de proporcionar aos contribuíntes toda a información de que dispón para facilitarlles a formalización das súas declaracións. Pola súa banda, algunhas empresas propuxeron obxeccións en relación co criterio subxacente no propio motor de liquidación. Os representantes da Axencia Tributaria indicaron que a ferramenta estaba en constante desenvolvemento a fin de mellorara e dotara de novas funcionalidades e ir corrixindo os problemas que puidesen xurdir. Por último, comentouse que, aproximadamente, un 64 % dos declarantes utilizaran o motor de cálculo.

• Novo regulamento de requisitos do software de facturación: explicouse que a Lei 18/2022, do 28 de setembro, de creación e crecemento de empresas, establece a universalidade da obrigatoriedade da facturación electrónica B2B, así como que a factura debe conter información sobre os estados de pagamento. Por iso, sinalouse que, aínda que nun principio parecía que as empresas acollidas ao SII non se ían a ver afectadas polo novo regulamento de facturación electrónica (aínda en tramitación), finalmente, si que vai ter incidencia nas mesmas, xa que a información fornecida a través do SII non é suficiente para cumprir coas novas obrigas de información disposta pola Lei 18/2022, a cal é moi sucinta e tamén está pendente de desenvolvemento regulamentario, o que provoca certa incerteza e non permite entrar en detalles. Pola súa banda, As empresas fixeron fincapé en que a achega de información adicional lles ía a supor incorrer en custos adicionais. Por último, os representantes da Axencia Tributaria na reunión indicaron que sería moi útil contar coa casuística que as empresas participantes no Foro puidesen achegar.

De seguido a directora Xeral agradece a D.ª Rosa María Prieto e a D. Luis Jones as súas intervencións e ofrece a palabra aos asistentes por se desexan realizar algún comentario ou consulta.

En primeiro lugar toma a palabra D.ª Carmen Alonso Peña, representante do Banco Santander, para indicar que, en relación cos modelos 200 e o 220, tiña entendido que na reunión se acordou que as empresas remitisen as consultas que precisasen en relación coa articulación do imposto mínimo. Engade que, de cara a solicitar a información nas súas organizacións, sería conveniente realizar unha reunión especial sobre este tema a fin de coñecer a formulación da Axencia Tributaria no referente á información requirida e o seu formato.

D.ª Rosa María Prieto respóndelle que, fundamentalmente, o intentar anticipar na medida do posible os deseños dos rexistros dos modelos do Imposto sobre Sociedades ten como finalidade que as empresas poidan coñecer con antelación á publicación da orde ministerial cal vai ser a estrutura e o contido da información que se vai a requirir en relación co imposto mínimo. Engade que, unha vez que as empresas dispoñan dos deseños de rexistro, non habería ningún inconveniente en celebrar unha reunión para comentar as achegas que se puidesen realizar.

A continuación intervén D. Javier Viloria Gutiérrez, representante da vodafone, para indicar que os problemas de contraste en relación co número de factura recibida veñen motivados, sobre todo, por cuestións técnicas, xa que os sistemas informáticos dalgunhas empresas inclúen ceros, guións ou outros símbolos que a aplicación da Axencia Tributaria non recoñece. D.ª Rosa María Prieto respóndelle que o número de factura recibido se ten que adaptar ás pautas de formato publicado na sede electrónica, pero que, non obstante, consultarao co Departamento de Informática Tributaria por se se puidese dar algunha solución a estas discrepancias.

De seguido D. Manuel Trillo Álvarez, delegado Central de Grandes Contribuíntes, comenta que nunha análise realizada no ámbito da Delegación Central constatouse que, efectivamente, as discrepancias proviñan en case un 99 % de cuestións de formato dos distintos sistemas informáticos.

A continuación a directora do Departamento de Xestión Tributaria solicita ás empresas que, na medida do posible, intenten adaptarse ás pautas elaboradas pola Axencia Tributaria, xa que así se logrará un maior grao de verificación, aumentando a calidade da información que, posteriormente, facilítase aos contribuíntes e, ademais, evítanse requirimentos.

De seguido toma a palabra D.ª Rosa María Peña García, representante do Michelin, para sinalar que as empresas xa indicaron que o número de factura podería orixinar estes problemas e que propuxeran realizar o contraste utilizando a data da factura e o importe da mesma.

D.ª Rosa María Prieto contesta que os técnicos da Axencia Tributaria determinaron no seu momento que a única maneira de establecer unha identificación unívoca era utilizar o número de factura, xa que, aínda que non é o habitual, unha empresa podía emitir o mesmo día para o mesmo cliente máis dunha factura por idéntico importe. Por último, reitera que se trasladará a cuestión ao Departamento de Informática Tributaria por se se puidese introducir unha maior flexibilidade no referente á consignación do dato, xa que, aínda que non se poida solucionar totalmente, si sería de gran utilidade mellorar o grao de contraste.

A continuación o representante de Renault pregunta se hai algunha previsión no referente ao desenvolvemento regulamentario do proxecto de facturación, ao que D. Luis Jones respóndelle que nestes momentos non se dispón de máis datos. Engade que se manterá informados os membros do Foro dos avances que se produzan nesta materia.

Xa que non se producen máis intervencións, D.ª Soledad Fernández doutor outorga a palabra ao delegado Central de Grandes Contribuíntes a fin de que comente a actividade do grupo de traballo de Relación cooperativa.

D. Manuel Trillo inicia a súa exposición sinalando que o grupo de traballo se reuniu o pasado 27 de outubro e que se trataron, fundamentalmente, as seguintes cuestións:

1º) Utilización das Agrupacións de Interese Económico (AIE) como estrutura investidora: os representantes da Axencia Tributaria manifestaron a súa preocupación pola utilización abusiva do AIE que, aínda que a Administración apoiáraas como forma de impulsar determinados sectores como o navieiro, o seu uso fora proliferando noutros ámbitos como o cine, os proxectos de I+D+i, etc. Engadiuse que tal e como establecera a Dirección Xeral de Tributos a súa utilización era lexítima, pero que a Axencia Tributaria viña observando situacións en que existía un abuso, con rendibilidades do 60 e 70 % do investimento, sen unha asunción de riscos excesivos. Así mesmo, o Ministerio de Ciencia e Innovación tamén manifestara a súa preocupación, xa que, en relación cos proxectos de I+D+i, os destinatarios dos beneficios fiscais non estaban sendo os investigadores. Así, solicitouse a opinión das empresas sobre o asunto, ao que responderon que, recoñecendo a existencia do problema, o AIE eran unha figura que trataban con certa distancia e que atallar un uso excesivo correspondía á Axencia Tributaria, identificando, en primeiro lugar, aos estructuradores e, en segundo, corrixindo os abusos. Así mesmo, engadiron que este tipo de estruturas por veces son moi útiles para fomentar determinadas actividades consideradas necesarias, pero que, non obstante, deberían establecerse unhas regras claras que impedisen a súa utilización en actividades para as que esta figura non foi creada. Por último, apuntouse que, a fin de esclarecer a materia, analizásese a conveniencia de emitir un criterio administrativo sobre a súa correcta utilización.

2º) Instrumentos utilizados a fin de evitar a dobre imposición internacional: na reunión sinalouse que o obxectivo da Administración era aliñar todos os instrumentos que estaban a disposición dunha entidade para evitar a dobre imposición (inspeccións, ALA, MAP , etc.), pero de maneira que os distintos procedementos coordinásense axeitadamente, decidindose en cada caso cal tiña preferencia e que, normalmente, era o que contaba cun prazo determinado de resolución. Engadiuse que a colaboración entre a Delegación Central de Grandes Contribuíntes e a Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional era moi intensa, pero que os procedementos de comprobación, ao contar cun prazo determinado para a súa resolución, normalmente contaban con preferencia. Así mesmo, indicouse que as entidades membros do Foro estaban sometidas a procedementos de comprobación permanente, polo que a superposición de instrumentos era inevitable, aínda que se, no curso dunha comprobación, unha empresa manifestaba que estaba negociando un ALA , a  DCGC intentaba esperar á resolución deste , aínda que tendo en conta que a limitación temporal do procedemento inspector puidese facer que non fóra posible. Non obstante, tamén se sinalou que, normalmente, moitas das cuestións que se solucionaban no curso da comprobación tamén estaban expostas no ALA, o que puña de manifesto o nexo entre os distintos instrumentos. Pola súa banda, as entidades reclamaron unha maior rapidez na resolución dos ALA, ao que os representantes da Axencia Tributaria contestaron que o que se intentaba era evitar a dobre imposición ao contribuínte e, na medida en que iso implicaba chegar a acordos con Administracións tributarias doutros países, a tarefa non era sinxela, xa que toda a carga documental tiña que estar moi ben documentada. Por último, recoñeceuse por todos os participantes que o modelo de relación cooperativa e os informes de transparencia contribuían a dotar de axilidade á tramitación dos diferentes procedementos.

3º) Presentación voluntaria da documentación de prezos de transferencia: informouse de que, do mesmo xeito que en 2016 aprobárase no marco do Código de Boas Prácticas Tributarias a posibilidade de que as empresas voluntariamente presentasen o informe de transparencia, a Axencia Tributaria, á vista do útil que estaba resultando a análise dos devanditos informes, estaba valorando a opción de que as empresas, voluntariamente, presentasen tamén a documentación sobre prezos de transferencia, algo que xa estaban facendo algunhas entidades ao presentar o seu informe de transparencia. Pola súa banda as empresas valoraron positivamente a iniciativa, aínda que sinalaron que habería que concretar o contido e o prazo de presentación, así como que sería desexable obter unha valoración por parte da Administración da documentación achegada. Con respecto a isto último, os representantes da Delegación Central reiteraron o manifestado nas reunións anteriores respecto dos informes de transparencia e engadiron que, do mesmo xeito que ocorre coa análise dos devanditos informes, un coñecemento temperán por parte da Administración da actividade das empresas en relación cos prezos de transferencia permitiría acurtar os prazos dos procedementos de comprobación, ao tempo que se suscitarían consultas e regularizacións.

4º) Informe a remitir á Comisión Europea en relación co compoñente 27 do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia: o director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais agradeceu ás empresas as achegas que realizaran e comunicou que o informe aínda se estaba elaborando, pero que se informaría aos membros do Foro cando estivese ultimado.

5º) Avaliación do modelo de Relación cooperativa: sinalouse polos representantes da  DCGC que esta cuestión se propuxera na reunión anterior do grupo de traballo, que tivo lugar o 9 de xuño de 2022, en que se acordara que as empresas estudarían as propostas realizadas pola Axencia Tributaria, pero que o tema continuaba pendente. Así, na reunión de outubro informouse de que a Axencia Tributaria tiña moi avanzados os traballos de elaboración dunha proposta de valoración e acordouse que, unha vez aprobada internamente, debatésese no grupo de traballo, a fin de obter un documento consensuado que, posteriormente, puidésese presentar os membros do Foro para a súa aprobación. Así mesmo, indicouse que a Axencia Tributaria estaba considerando na elaboración da proposta dous aspectos:

• Estatísticos: analizando a evolución da litixiosidade tanto cuantitativa coma cualitativamente, así como a utilización dos instrumentos colaboradores, tales como informes de transparencia, ALA,...

• Enquisa: sería voluntaria e anónima e iría dirixida tanto ás empresas coma ao persoal da Administración. Inspiraríase no informe elaborado pola  OCDE “Moral tributaria II”, en que, tras identificar unha serie de retos arredor da confianza e a transparencia, establécense unha serie de enfoques tendentes a mellorar a comunicación e a construír relacións máis eficaces entre as Administracións tributarias e os contribuíntes.

Para finalizar a súa intervención D. Manuel Trillo sinala que non só sería interesante coñecer a opinión dos membros do Foro sobre a evolución do modelo de Relación cooperativa, senón que tamén sería moi útil e daría unha maior lexitimidade ao modelo que todas as empresas adheridas ao Código de Boas Prácticas Tributarias manifestásense sobre a cuestión. Engade que en breve se convocará unha reunión do grupo de traballo de Relación cooperativa para presentar a proposta da Axencia Tributaria.

A continuación D.ª Soledad Fernández doutor manifesta que, na súa opinión, despois de tantos anos de funcionamento, débese realizar unha avaliación do estado de situación a fin de corrixir deficiencias e seguir avanzando na construción do modelo. De seguido ofrece a palabra ás persoas asistentes por se desexan realizar algunha observación ou comentario.

En primeiro lugar toma a palabra D. D. Manuel Alfonso García Rodríguez, representante da La Caixa, para comentar que lle parece unha proposta moi positiva o realizar unha análise retrospectiva e que, na súa opinión, despois de 25 sesións plenarias do Foro, o que faría falta é establecer un plan estratéxico de melloras a tres anos, que se traballasen no grupo de traballo e sobre as que acadar un acordo fose unha posibilidade realista.

De seguido toma a palabra D. Daniel Gómez-Olano, quen, tras manifestar que tamén lle parece ben levar a cabo unha recapitulación sobre a evolución do modelo dado o tempo transcorrido, sinala que, no referente ao comentado polo delegado Central en relación coa presentación voluntaria da documentación de prezos de transferencia, ocorre o mesmo que cos informes de transparencia e é que, ao carecer dun feedback emitido pola Axencia Tributaria e nun prazo razoable, o estímulo é menor. Engade que neste asunto a Administración sempre contesta que non conta cun instrumento xurídico que lle permita realizar unha valoración da información facilitada nos informes de transparencia presentados polas empresas, pero que, porén, existen referentes en dereito comparado cuxas boas prácticas poderían adaptarse ao noso ordenamento xurídico.

D. Manuel Trillo respóndelle que está de acordo en que hai que intentar encontrar un mecanismo que satisfaga as empresas presentadoras do informe de transparencia no referente á valoración da información contida no mesmo. Non obstante, sinala que si que existe un certo feedback xa que, como se comentou en reunións anteriores, da análise e discusión dos informes de transparencia, por veces, xurdiran diferenzas que deran lugar a regularizacións parciais moi concretas. Así mesmo, engade que, no referente á documentación sobre prezos de transferencia, éstáse estudando ata onde podería chegar o feedback por parte da Axencia Tributaria.

A continuación toma a palabra D. Francisco Javier Baulenas para indicar que desexa realizar dúas preguntas. A primeira garda relación co comentado polo delegado Central en relación coa coincidencia no tempo dun procedemento de comprobación e un ALA. Así, engade que a súa entidade renovou determinados ALA antes do inicio dun procedemento inspector e que querería saber se as devanditas ALA continuaban a súa tramitación ou había que esperar a que finalizase a comprobación, xa que a Axencia Tributaria non lle enviara ningunha comunicación.

D. Luis Jones respóndelle que a preferencia entre un instrumento ou outro valórase en cada caso en concreto e reitera que, de todas maneiras, a  ONFI e a  DCGC van aplicar o mesmo criterio con independencia de cal tramítese en primeiro lugar, xa que para a Axencia Tributaria o resultado é o mesmo. Así, indica que a Delegación Central informará a SEAT sobre a decisión adoptada no caso concreto polo que se preguntou. Por último, en relación coa preferencia dun instrumento sobre outro, o xefe da  ONFI sinala que na reunión do grupo de traballo unha entidade comentou que, aínda que o resultado fose o mesmo, para as empresas existía un matiz diferente, xa que non era igual presentar ante o Consello de administración un ALA que unha inspección, aínda que terminase en conformidade.

Novamente intervén D. Francisco Javier Baulenas para sinalar que, en relación cos informes de transparencia, a súa entidade xa leva varios anos presentandoos e nos mesmos, así como durante as súas análises pola Administración, achégase moita documentación sobre prezos de transferencia e que, polo cal, non termina de ver que adiantar a presentación da devandita documentación vaia a supor un avance. Así mesmo, volvendo aos informes de transparencia engade que comprende que oficialmente non se poida expedir unha especie de certificado de valoración, pero que, non obstante, si debería notarse nas actuacións posteriores da Axencia Tributaria. Así, reitera que levan presentando o informe de transparencia varios anos, con achega da documentación complementaria que lle require o equipo que o está analizando, e sinala que lle sorprendeu un pouco o inicio dun procedemento de comprobación xeral cuxo único argumento era que non prescribise o exercicio. O representante de SEAT engade que o quid pro quo que deberían obter as empresas presentadoras do informe de transparencia, o cal é estudado por un equipo de análise de riscos da DCGC, é unha valoración da información achegada, unha vez verificado pola inspección que os feitos cúmprense.

D. Manuel Trillo respóndelle que, efectivamente hai informes de transparencia que inclúen arredor dun 60 ou 70 % da documentación relativa a prezos de transferencia, pero que non é así en todos os casos. Engade que o que se pretende propondo a achega voluntaria da devandita documentación, é homoxeneizara coa que se requiriría no curso dun procedemento de comprobación. Doutra banda, o delegado Central sinala que agora que se empezaron a comprobar exercicios en que xa se presentaba o informe de transparencia, a experiencia está demostrando que a Axencia Tributaria coñece a esencia da actividade, pero non os detalles, é dicir, que aínda que o informe de transparencia facilita información e explicacións sobre as operacións, non chega ao nivel de detalle que se acada nun procedemento inspector. Así, como conclusión poderíase dicir, que o primeiro non pode suplir ao segundo, pero axuda na súa tramitación. Ademais, D. Manuel Trillo indica que, se unha cuestión se explicou satisfactoriamente a xuízo do equipo que analiza o informe de transparencia, o normal é que, con posterioridade, nunha comprobación, o asunto non se cuestione.

A continuación toma a palabra D. Carlos Lázaro, representante do Banco Sabadell, para sinalar que ampliar os ámbitos onde as empresas poidan explicarse, dialogar e entenderse coa Administración sobre cuestións complexas para todos e, ademais, que o debate se produza nun momento e non noutro , é dicir, nun medio de relación cooperativa, non pode valorarse máis que positivamente. Así mesmo, indica que a súa entidade é consciente das limitacións normativas que o noso ordenamento xurídico impón á Axencia Tributaria nesta materia. Por último, sinala que, na súa opinión, seguirase avanzando neste modelo e que se irán establecendo novos mecanismos para facero efectivo.

De seguido D.ª Soledad Fernández doutor indica que o máis axiña posible convocarase unha reunión do grupo de traballo de Relación cooperativa en que se exporá a proposta de avaliación do funcionamento do modelo cooperativo español elaborado pola Axencia Tributaria.

Xa que non se producen máis intervencións, a directora Xeral cede a palabra a D. Luis Jones a fin de que comente a actividade durante o segundo semestre de 2022 do grupo de traballo de Análise da normativa tributaria e de redución da conflitividade .

O xefe da Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional indica que o grupo de traballo celebrou unha reunión o pasado 3 de novembro e que na mesma abordáronse, basicamente, dúas cuestións:

1º) Novo Marco de Información sobre Criptoactivos (CARF) aprobado pola OCDE : o representante da Dirección Xeral de Tributos comentou que o novo marco fora solicitado polo G20 , co obxectivo de incrementar a transparencia na materia. Así mesmo, informouse de que estaba pendente o desenvolvemento dos mecanismos para a súa implantación efectiva e que na Unión Europea reproduciríanse a través da DAC 8, non estando prevista a súa aplicación antes de 2024. Tamén se sinalou que as novas obrigas de información se articularían a través da modificación do Real decreto que regula o intercambio automático de contas financeiras, non coñecendose aínda a data de aprobación da normativa nacional, aínda que estaría moi ligada á transposición da Directiva.

2º) Últimos conflitos na aplicación da norma publicada: o representante do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria na reunión sinalou que nos últimos anos incrementárase o número de conflitos en aplicación da norma debido, fundamentalmente, aos numerosos casos de  IVE que os Tribunais estaban derivando cara a esta vía, a cal presentaba a particularidade de que tiña que constituírse unha Comisión consultiva en que participaba, ademais da Administración tributaria actuante, a Dirección Xeral de Tributos. Así, comentouse o conflito número 9, relativo á non deducibilidade dos gastos financeiros en determinadas operacións societarias, e, concretamente, aos derivados dun préstamo obtido para a devolución de parte dunha prima de emisión.

A continuación, a directora Xeral agradece a D. Luis Jones a súa exposición e ofrece a palabra aos asistentes por se desexan realizar algún comentario. Xa que non se produce ningunha intervención, dá paso ao seguinte punto da orde do día.

4. Próxima convocatoria

A directora Xeral manifesta que a intención é manter a periodicidade semestral das reunións e que a vindeira celebraríase, previsiblemente, no mes de xuño.

5. Outras consideracións, rogos e preguntas

A continuación, D.ª Soledad Fernández doutor abre unha quenda de intervencións.

En primeiro lugar toma a palabra D. Ignacio Fraisero para reiterar o comentado en reunións anteriores en relación coa preocupación que xera na Axencia Tributaria a publicidade dos días sen IVE, debido ao impacto negativo que estas accións teñen na conciencia tributaria da cidadanía.

A continuación intervén D. Francisco Javier Baulenas, quen anuncia que a partir de marzo ou abril de 2023 deixará o seu posto como director de Impostos en SEAT, polo que o presente será a última sesión plenaria á que asiste. Engade que só desexa despedirse e agradecer a todos os membros do Foro o seu traballo e achegas que, persoalmente, foron moi enriquecedoras e permitiron que desde a constitución do Foro no ano 2009 puidésese avanzar, convertendose, realmente, nun espazo de comunicación e diálogo. Por último, comenta que o seu sucesor non puido asistir á sesión plenaria porque lle está substituíndo noutro evento, pero que nos próximos meses o presentará oficialmente.

De seguido a Vicepresidenta do Foro agradece en nome de todos os presentes a D. Francisco Javier Baulenas a súa participación durante todos estes anos nos diferentes traballos que se foron desenvolvendo, así como o espírito colaborador co que sempre realizou as súas achegas, incluso desde a discrepancia.

A continuación, D.ª Carmen Alonso sinala que, dada a ausencia da Colaboradora da Secretaría Técnica en representación das empresas, desexa agradecer en nome do Foro a D. Javier Baulenas o estar sempre dispoñible, contribuíndo permanentemente coas súas ideas, moi positivas e moi críticas sobre os aspectos a mellorar, o que permitiu seguir avanzando. Engade que, así mesmo, sempre lle facilitou moita a súa tarefa como Colaboradora da Secretaría Técnica, o cal lle agradece moito.

Xa que non se producen máis peticións de palabra, a Vicepresidenta do Foro agradece ás persoas asistentes a súa presenza e dá por concluída a vixésimo quinta sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas, despedindose ata a próxima reunión.