Acta da reunión

Foro de Grandes Empresas

ACTA PLENA 2/2021

Presidenta do Foro de Grandes Empresas

Presidenta da Axencia Estatal de Administración Tributaria - secretaria de Estado de Facenda

D.ª Inés María Bardón Rafael

Vicepresidente do Foro de Grandes Empresas

Director Xeral da Axencia Estatal de Administración Tributaria

D. Jesús Gascón Catalán

Membros en representación da Axencia Estatal de Administración Tributaria

Directora do Departamento de Xestión Tributaria

D.ª Rosa María Prieto do Rei

Director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria

D. Javier Hurtado Puerta

Director do Departamento de Recadación

D. Guillermo Barros Gallego

Directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais

D.ª Mª Pilar Jurado Borrego

Delegado Central de Grandes Contribuíntes

D. Manuel Trillo Álvarez

Membros en representación das Grandes Empresas

ACS

Avogada do Departamento Fiscal

D.ª María Concepción Guardiola Lafuente

AMADEUS IT GROUP SA

Vicepresidente do Consello de administración

D. Jacinto Esclapés Díaz

BANCO SANTANDER

Group Executive Vice President

D.ª Carmen Alonso Peña

BBVA

Director do Departamento Fiscal

D. José María Vallejo Chamorro

Directivo

D. Manuel Díaz Corral

LA CAIXA

Director Adxunto Asesoría Fiscal

D. Juan José Lagares Gómez-Abascal

CEPSA

Director Fiscal

D. Alberto Martín Moreno

COFARES

Asesor Consello reitor

D. Luis Valdeolmos González

EL CORTE INGLÉS

Director do Departamento Fiscal

D. Luis María Sánchez González

ENDESA

Responsable de Asuntos Fiscais

D.ª María Muñoz Viejo

FCC

Director da Área Fiscal

D. Daniel Gómez-Olano González

GENERALI

Director da Área de Contabilidade

D. Martí Jo Ruiz

IBERDROLA

Directora Global de Fiscalidade

D.ª Begoña García-Rozado González

IBERIA

Spanish Tax Lead

D.ª Cristina Santana Negrín

INDITEX

Director Asesoría Fiscal

D. Andrés Sánchez Iglesias

MERCADONA

Director Fiscal

D. Rafael Hilario López Villanueva

MICHELIN

Responsable Fiscal

D.ª Rosa María Peña García

NATURGY

Director de Planificación Fiscal

D. Baltasar Gómez Febrel

RENAULT

Director Asuntos Fiscais e Aduanas

D. Félix Ruiz Madarro

REPSOL

Director Xeral Económico e Fiscal

Luis López-Tello e Díaz Aguado

SEAT

Director de Impostos

D. Francisco Javier Baulenas Setó

SIEMENS

Directora de Impostos

D.ª Ana María Moreda Galante

TELEFÓNICA

Director Fiscal

D. Ángel Martín Gómez

VODAFONE

Director de Asesoría Fiscal

D. Javier Viloria Gutiérrez

Secretaría Técnica do Foro de Grandes Empresas

Secretario técnico

D. Ignacio Fraisero Aranguren

O día 16 de novembro de 2021 celébrase por videoconferencia a vigesimotercera sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas, asistindo as persoas indicadas, e de acordo co seguinte

ORDE DO DÍA

1. Apertura da sesión.
2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día 29 de xuño de 2021.
3. Resultados dos distintos grupos de traballo do Foro.
4. Próxima convocatoria.
5. Outras consideracións, rogos e preguntas.

1. Apertura da sesión

Abre a sesión D.ª Inés María Bardón Rafael, presidenta da Axencia Estatal de Administración Tributaria (de agora en diante, Axencia Tributaria) e secretaria de Estado de Facenda, na súa calidade de presidenta do Foro de Grandes Empresas, quen, tras saudar as persoas asistentas e agradecer a súa presenza, sinala que é vontade da Axencia Tributaria e do Ministerio de Facenda seguir avanzando en materia de relación cooperativa e no fomento do cumprimento voluntario das obrigas fiscais, ámbitos para os que este Foro é un importante instrumento de colaboración. Así mesmo, destaca que o compromiso da Axencia Tributaria co impulso destas materias queda de manifesto coa súa inclusión como obxectivos prioritarios no Plan Estratéxico da organización. Doutra banda D.ª Inés María Bardón comunica que desexa dar a benvida a este Foro ao novo responsable da Secretaría Técnica, D. Ignacio Fraisero Aranguren, que foi nomeado director do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais, en substitución de D.ª Rosa María Prieto do Rei, quen, pola súa parte, pasou a desempeñar o cargo de directora do Departamento de Xestión Tributaria, tendo en conta que exercía D. Gonzalo García de Castro, a quen, por outra banda, desexa transmitir o seu agradecemento polo traballo desenvolvido durante estes anos.

De seguido, a presidenta do Foro comenta que, se a crise sanitaria continúa evolucionando favorablemente, poderase valorar que as reunións do próximo ano volvan ser presenciais. Así mesmo, mostra as súas desculpas, xa que, por problemas de axenda, en breve terá que ausentarse da reunión.

2. Aprobación da acta da reunión celebrada o día 29 de xuño de 2021

D.ª Inés María Bardón cede a palabra a D. Ignacio Fraisero, secretario técnico do Foro, quen sinala que a acta da 22ª sesión do Pleno do Foro de Grandes Empresas remitiuse ás persoas integrantes do mesmo como documentación anexa á convocatoria da presente reunión plenaria e engade que, non habendose recibidas observacións e se non as houbese neste momento, quedaría definitivamente aprobada. Ao non realizarse ningunha observación, declara aprobada definitivamente a acta da sesión plenaria do día 29 de xuño de 2021.

3. Resultados dos grupos de traballo do Foro

A continuación, a secretaria de Estado cede a palabra a D. Jesús Gascón Catalán, director Xeral da Axencia Tributaria, a fin de que presente ás persoas responsables de realizar a exposición dos traballos desenvolvidos polos distintos grupos de traballo.

O director Xeral da Axencia Tributaria indica que os catro grupos de traballo do Foro continuaron coa súa actividade habitual durante o segundo semestre de 2021 e cada un deles celebrou unha reunión.

De seguido, cede a palabra a D.ª Rosa María Prieto do Rei, directora do Departamento de Xestión Tributaria, a fin de que comente a actividade do grupo de traballo para a Análise e racionalización de cargas fiscais indirectas.

D.ª Rosa María Prieto inicia a súa exposición sinalando que o grupo de traballo celebrou unha reunión o pasado 21 de outubro e que durante a mesma abordáronse as seguintes cuestións:

• En relación coa campaña de informativas a subdirectora xeral de Técnica Tributaria repasou os modelos aprobados durante o primeiro semestre do ano:

  • DAC 6 (modelos 234, 235 e 236): a normativa está trasposta ao ordenamento interno e os modelos 234 e 235 xa se puideron presentar. O prazo de presentación do modelo 236 é o último trimestre natural seguinte á finalización do ano natural en que se producise a utilización en España dos mecanismos e, aínda que non se poderá presentar ata o 4º trimestre de 2022, na sede electrónica publicouse o trámite e pódense realizar simulacións.

  • Imposto sobre as Transaccións Financeiras (modelo 604): a normativa está publicada no BOE . O prazo de presentación é do 10 ao 20 do mes seguinte ao período de liquidación mensual, aínda que para as autoliquidacións dos catro primeiros meses de 2021 o prazo foi do 10 ao 20 de xuño. A relación de entidades españolas con capitalización bolsista superior a 1.000 millóns de euros actualizarase cada ano.

  • Imposto sobre Determinados Servizos Dixitais (modelo 490): o período de liquidación é trimestral e a Dirección Xeral de Tributos publicou varias consultas en relación co ámbito subxectivo da obriga de declarar.

  Así mesmo, no referente ás novidades da campaña a subdirectora xeral de Técnica Tributaria destacou as seguintes:

  • Modelo 179 (declaración informativa trimestral da cesión de uso de vivendas con fins turísticos): aprobouse un novo modelo, de acordo coa nova redacción do artigo 54 do Regulamento Xeral de Aplicación dos Tributos (RGAT). A entrada en vigor foi o 26 de xuño de 2021 e o seu prazo de presentación é o mes natural seguinte á finalización do trimestre. A información facilitarase nos datos fiscais do IRPF e Imposto sobre Sociedades.

  • Conta corrente tributaria (CCT): apróbase un novo modelo de solicitude de inclusión e comunicación de renuncia ao sistema de conta corrente tributaria. A novidade principal é que este modelo se presenta mediante formulario, mentres que anteriormente había que facero a través do rexistro electrónico, o que supón unha mellora ao integrarse a información nas aplicacións.

  • Proxecto de orde de modificación das declaracións informativas: encóntrase en tramitación, aínda que as modificacións son, basicamente, de carácter técnico. Durante a reunión do grupo de traballo a representante do Departamento de Xestión Tributaria compartiu unha presentación onde se detallaban as devanditas modificacións. Ademais, indicouse que se actualizaran as preguntas frecuentes relativas ao modelo 290.

• No tocante á as próximas normas en tramitación, comentáronse as seguintes:

  • Proxecto de Orde Ministerial dos modelos 347, 05 e 06 e modificación das formas de presentación do modelo 303:

    • Modelo 347: introdúcese o código XI para persoas que operen en Irlanda.

    • Modelos 05 e 06: inclúese un campo adicional para informar da base impoñible, necesario, entre outros motivos, para cuantificar o impacto económico das non suxeicións e exencións.

    • Modelo 303: suprímese a predeclaración a partir do ano 2023, o cal afecta un colectivo que requirirá certa asistencia na presentación.

  • Proxecto de Orde Ministerial do gravame especial das Sociedades Anónimas Cotizadas de Investimento no Mercado inmobiliario (SOCIMI): establécese un gravame do 15 %sobre beneficios non distribuídos para períodos iniciados a partir do 1 de xaneiro de 2021. O prazo de autoliquidación é de dous meses desde a devindicación, que será o día do acordo de aplicación do resultado do exercicio. O modelo aprobarase en termos similares ao actual modelo 217.

  • Moedas virtuais: aprobaranse declaracións informativas sobre tenza e operacións con criptomonedas, aínda que a devandita aprobación está supeditada ao desenvolvemento regulamentario que, previsiblemente, tramitarase nas próximas semanas. Tamén se crea unha nova obriga de información deste tipo de activos no estranxeiro.

  • Directiva (UE) 2021/514 do Consello do 22 de marzo de 2021 (DAC 7): en 2022 iniciarase a tramitación da orde ministerial relativa á nova obriga de información das persoas que operen a través de plataformas dixitais, de maneira que sexa aplicable desde xaneiro de 2023. A declaración informativa presentaríase en xaneiro de 2024.

  • CESOP (sistema electrónico central de información sobre pagamentos): as entidades prestadoras de servizos de pagamento terán que presentar trimestralmente información sobre operacións B2C respecto de determinados pagamentos transfronteirizos, o que permitirá controlar operacións de comercio electrónico a nivel comunitario.

• No referente aos servizos de asistencia, explicáronse as novas funcionalidades do Pre303 , resaltando a asistencia en materia censual, tanto dos datos censuais no momento de acceso como dos do período da autoliquidación que se vai a presentar. Así mesmo, en referencia á carteira de cotas a compensar informouse de que un aviso pasara a considerarse de validación, de xeito que o resultado da autoliquidación non pode ser a compensar se se compensa a totalidade do resultado con cotas a compensar de períodos anteriores e quedan cotas a compensar pendentes de períodos anteriores. Ademais, sinalouse que dous avisos incorporados en outubro pasarán a ser validacións a partir de marzo de 2022, de maneira que non caberá solicitar unha devolución parcial e tampouco se poderán aplicar cotas pendentes de compensación de forma parcial. Para finalizar con este punto, a subdirectora xeral de Técnica Tributaria referiuse á información dispoñible na última autoliquidación do exercicio, como os datos sobre actividades realizadas no exercicio para contribuíntes que non teñan que presentar o modelo 390, ou as operacións realizadas no exercicio para contribuíntes SII con acceso a Libros Agregados.

• No apartado de “Rogos e preguntas” xurdiron as seguintes cuestións:

  • A representante do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais lembrou que no mes de decembro todas as aplicacións deben redirixirse á nova sede electrónica e que resultaba conveniente que as empresas realizasen antes desa data as adaptacións necesarias. Pola súa banda, os representantes de Caixabank e ACS comentaron que a nova sede resultáballes máis intuitiva e que as aplicacións estaban funcionando con normalidade.

  • As representantes de Vodafone e Endesa indicaron que ultimamente se estaba producindo un incremento nos requirimentos de información con orixe no SII, que supuñan unha carga de traballo significativa, ao que a subdirectora xeral de Técnica Tributaria respondeu que se trataba de ratificacións e contrastes de información que son habituais durante a campaña de  IVE e que afectan, fundamentalmente, a contribuíntes que declaran asentos-resumo, xa que a Axencia Tributaria non dispón das facturas que engloban eses asentos e, polo tanto, non dispón da información. Non obstante, engadiu que o Departamento de Xestión Tributaria estaba estudando como mellorar o servizo de ratificación.

  • O representante de Repsol referiuse á complexidade das declaracións do Imposto sobre Sociedades, fundamentalmente os axustes da páxina 26 e seguintes, suxerindo, como por veces anteriores, unha reformulación dos modelos 200 e 220 e permitindo ademais o adianto na presentación. Pola súa banda, o subdirector xeral de Estudos, Métodos e Procedementos contestou que coincidía na complexidade dos modelos, pero sinalou que resultaba moi custosa a súa simplificación. Engadiu que, aínda así, estábase traballando en mellorar a asistencia na formalización dos modelos e que, posiblemente, en próximas datas puidésese informar das melloras neste tema.

De seguido D. Jesús Gascón agradece a D.ª Rosa María Prieto a súa intervención e cede a palabra a D. Javier Hurtado Puerta, director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria, a fin de que comente os temas principais que se abordaron no grupo de traballo de Análise da normativa tributaria e de redución da conflitividade .

D. Javier Hurtado sinala que no segundo semestre celebrouse unha reunión do grupo de traballo, concretamente o día 2 de novembro, e que se trataron, basicamente, tres temas:

• Principio de regularización íntegra nas comprobacións: é un tema complexo que deu lugar a valoracións xurisprudenciais nalgúns casos contraditorios e que aínda pode considerarse un principio “en construción”. A Axencia Tributaria acata o devandito principio, pero valora a súa aplicación caso a caso. Así mesmo, é importante que as propias empresas invóqueno expresamente no curso das comprobacións a fin de facilitar, se é o caso, que se poida aplicar canto antes. Doutra banda, o enfoque na reunión estivo centrada nas situacións que afectan as grandes empresas e comentouse que é difícil dar solucións claras en todos os casos. Así, o principio xurdiu no ámbito do IVE, pero foi evolucionando aplicandose tamén aos impostos directos. Consiste en que a Administración tributaria, cando realiza unha comprobación, debe intentar en unidade de acto regularizar todos os aspectos intertemporais que se deriven da mesma, de maneira que se prexudique o mínimo posible a calquera contribuínte, é dicir, non abonda con regularizar un exercicio deixando abertos outros aos que afectaría a regularización, senón que debe facerse na súa totalidade. Por outra banda, existe xurisprudencia contraditoria do Tribunal Supremo (sentenzas do 18 de maio e 15 de outubro de 2020) onde, por un lado, de acordo co principio de boa administración establécese a necesidade de proceder á comprobación simultánea en materia de operacións vinculadas entre as dúas partes afectadas e, por outro, determina que é preciso esperar á firmeza da liquidación do primeiro axuste para proceder a realizar o segundo. Así, esta xurisprudencia dificulta a aplicación do principio de regularización íntegra e, ademais, introduce certa complexidade na comprobación que, en opinión da Axencia Tributaria, non é seguro que beneficie a persoa contribuínte, xa que obriga a ter abertos os expedientes durante un período máis prolongado de tempo. Así mesmo, o Tribunal Supremo nas súas sentenzas do 18 de marzo e 22 de xullo de 2021 estableceu limitacións á aplicación deste principio, como, por exemplo, cando afecta unha xurisdición fiscal allea á actuante, xa sexa doutro país ou unha Administración foral, onde só cabrúa comunicaro á outra Administración, ou cando, de acordo co principio de prescrición, conclúe que non cabe aflorar créditos fiscais procedentes de exercicios prescritos.

  Pola súa banda, a representante de Iberdrola na reunión preguntou se sería posible aplicar o procedemento de regularización íntegra no relativo aos prazos coma se se tratase das operacións conexas, ao que o subdirector xeral de Ordenación Legal e Asistencia Xurídica contestou que o ámbito das operacións conexas corresponde á mesma persoa contribuínte, mentres que a regularización íntegra pode afectar a varias, polo que o ámbito non coincide e non se podería aplicar por analoxía o principio de tratamento de operacións conexas.

  Así mesmo, o representante de Ferrovial propuxo a cuestión de como proceder no caso de que os efectos temporais excedan do ámbito inicial dunha comprobación, ao que o representante do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria respondeu que se pode solicitar a rectificación das autoliquidacións do período posterior e informar o equipo inspector actuante da devandita solicitude, a fin de axilizar a tramitación da mesma e facera coincidir coa da liquidación administrativa.

• Opcións tributarias e aplicación do artigo 119 da Lei Xeral Tributaria: a representante de Iberdrola na reunión, que fora a promotora da inclusión desta cuestión na orde do día, sinalou que instara este debate porque consideraba sumamente indeterminado o concepto de “opción tributaria” e entendía que era importante pór en relación a devandita concepto co dereito de rectificación que ten calquera contribuínte. Pola súa banda, o subdirector xeral de Ordenación Legal e Asistencia Xurídica coincidiu en que, efectivamente, o concepto non estaba claro, xa que a Axencia Tributaria non dispón dunha listaxe similar ao aprobado polas Facendas forais, tendo que estar ao que determinase o  TEAC ou os tribunais. Así, indicouse que na doutrina do TEAC recóllense como opcións tributarias a da compensación de bases impoñibles negativas ou as deducións en cota, aínda que se comentou que non era unha materia pacífica e que estaban pendentes de resolución varia recursos de casación. Así mesmo, sinalouse que o Tribunal Supremo, na súa sentenza do 15 de outubro de 2020, admitira o cambio de criterio de imputación temporal dos ingresos e gastos, pasando do criterio de devindicación ao de caixa, ao considerar que as circunstancias de tributación cambiaran substancialmente tras a comprobación e que a conduta da persoa obrigada tributaria resultara non sancionable. Doutra banda, no referente ao aspecto temporal das opcións tributarias, comentáronse dúas sentenzas do Tribunal Superior de Xustiza da Unión Europea, do 30 de abril de 2020 e 14 de outubro de 2021, en que se establece que a posibilidade de exercitar unha opción tributaria non pode quedar aberta no tempo indefinidamente, polo que non se consideraría admisible a afloramento de créditos fiscais claramente xerados en exercicios prescritos, non sendo que obedeza a razóns obxectivas e xustificables. Pola súa banda, o representante de Ferrovial preguntou que podíase facer no caso de non aplicar deducións por falta de cota íntegra suficiente ou non compensar bases impoñibles negativas por falta de base impoñible positiva suficiente contra a que aplicara. A representación da Axencia Tributaria contesta que, se na declaración inicial se aplicara todo o importe posible, no caso de que a cota ou a base impoñible aumentasen como consecuencia dunha comprobación, poderíase completar a dedución ou a compensación tendo en conta que a opción da persoa contribuínte foi a aplicación da máxima cantidade posible; porén, non procedería se na declaración inicial non se optase por aplicar todo o importe posible.

• Situación actual do piar un e piar dous: o xefe da Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional (ONFI) informou de que o 8 de outubro pasado o Marco inclusivo da OCDE - G20 sobre BEPS (erosión de bases e traslado de beneficios) chegara a un acordo de gran transcendencia en relación cos retos fiscais que resultan da dixitalización da economía. Engadiu que o devandito acordo tería efectos positivos no referente á certeza xurídica tanto para o colectivo de contribuíntes como para os Estados entre os que se distribúa a tributación das multinacionais, pero que tamén afectaría ás competencias de cada unha das xurisdicións, polo que aínda cumpría un debate intenso a fin de concretar os detalles. Así, destacáronse as seguintes cuestións:

  • En relación ao piar un: polo que se refire ao ámbito de aplicación do importe A (empresas cunha rendibilidade superior ao 10 %e volume de negocios superiores a 20.000 millóns de euros) establécese un sistema de promediación para o seu cálculo. Acordouse que o importe que hai que distribuír entre as xurisdicións do mercado sexa do 25 %da parte do beneficio antes de impostos do grupo, que exceda do 10 %do volume de ingresos. O cálculo realízase sobre unha base impoñible consolidada global, sobre a que, en principio, non se realizarán demasiados axustes, aínda que estes están aínda por determinar e, dependendo de como configúrese finalmente, a cantidade que hai que distribuír será maior ou menor. Para axudar á implantación do importe A, vaise a elaborar durante 2022 un instrumento multilateral que comprometa a todas as xurisdicións, establecendo un mecanismo novo de certeza temperá mediante a creación dun panel multipaís, onde os Estados que se sumasen adoptarán decisións globais de reparto, tanto no relativo ás súas regras como á materialización cuantitativa para cada un dos países, de maneira que o importe A quede fixado dun xeito definitivo e incontrovertible. Así mesmo, haberá unha liña nova reforzada en orde á resolución dos conflitos que poidan aparecer e vaise a xestionar todo o sistema, a través dunha fórmula bastante complexa e elaborada, mediante un sistema de portelo único que entrará en vigor no ano 2023.

    No referente ao importe B, comentouse que este podería afectar a máis empresas que o importe A e consiste nunha porcentaxe tipo para as actividades básicas de comercialización e distribución na xurisdición do mercado, que evitase as controversias actuais na valoración das mesmas.

  • En relación co piar dous: vai ter un ámbito de aplicación superior ao do piar un xa que se refire ás multinacionais que facturan máis de 750 millóns de euros. O tipo mínimo é do 15 %e, para os países en desenvolvemento, considerando que non teñen multinacionais con sede nos seus territorios, acordouse que poidan asegurar o gravame de determinados tipos de renda sometendoos a tributación na fonte cando en destino vaian a pagar un tipo inferior ao 9 %. Así mesmo, establécense certas excepcións (carve-out) que harían que la forma en que interviene el tipo mínimo del 15% sea distinta, así como una regla de minimis para non aplicar o piar dous en determinados supostos. No referente á súa implantación, vai ser paralela á do piar un e a normativa irase desenvolvendo no exercicio 2022, de maneira que entre en vigor no ano 2023.

  Pola súa banda, o representante de Inditex preguntou se sería posible coñecer con maior detalle como vaise a aplicar o piar un, xa que xeraba unha gran inquietude desde o punto de vista organizativo das multinacionais. O xefe da Oficina Nacional de Fiscalidade Internacional respondeu que a documentación oficial era confidencial, pero que, na medida do posible, sen transgredir as regras de confidencialidade, non habería inconveniente en ir informando da evolución dos traballos aos grupos españois afectados.

D. Jesús Gascón agradece ao director do Departamento de Inspección Financeira e Tributaria a súa intervención e cede a palabra a D.ª Pilar Jurado Borrego, directora do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais, quen vai comentar os asuntos tratados nas reunións do grupo de traballo de Impostos Especiais.

D.ª Pilar Jurado comenta que na reunión do grupo de traballo que tivo lugar o pasado 28 de outubro abordáronse entre outras as seguintes cuestións:

• Imposto Especial sobre a Electricidade: informouse de que o Real Decreto-lei 17/2021, do 14 de setembro, mediante o cal se adoptaran medidas a fin de mitigar o impacto da escalada de prezos nos mercados retallistas de electricidade e contribuír á redución de custos na factura final eléctrico, reducira ata o 31 de decembro de 2021 o tipo impositivo, pasando do 5,11269632 %ao 0,5 %. Así mesmo, expuxéronse as consecuencias que, para a presentación do modelo 560, derivábanse da devandita redución, non exenta de certa complexidade, xa que había que comparar a cota íntegra resultante de aplicar o tipo impositivo disposto no artigo 99.1 da Lei de Impostos Especiais (LIE) coa resultante de aplicar o disposto no artigo 99.2. Ademais, sinalouse que se poden dar outras casuísticas en caso de aplicación das reducións do artigo 98 da LIE. Doutra banda, no referente á formalización do cadro de desagregación no novo modelo 560 de autoliquidación, que entrou en vigor o pasado día 1 de outubro, amplíase a información que hai que facilitar, podendose incluír de forma agregada os datos por exención e non tendo que cubrir os datos correspondentes ás persoas destinatarias. Pola súa banda, as empresas propuxeron que se puidese cubrir o recadro correspondente á tensión de forma agrupada para todas as operacións obxecto da declaración, ao que o subdirector xeral de Xestión e Intervención de Impostos Especiais contestou que se introduciría a posibilidade de facero.

• Imposto sobre o Valor da Produción da enerxía eléctrica: informouse da suspensión do imposto durante o terceiro e cuarto trimestre de 2021 establecida no Real Decreto-lei 17/2021, así como de que, en consecuencia, os importes positivos ou negativos correspondentes á electricidade incorporada nos devanditos trimestres, para os efectos de liquidar o imposto, debía considerarse que eran de cero euros. Engadiuse que a medida tería efectos en:

  • para contribuíntes que debían presentar catro pagamentos fraccionados: na liquidación do terceiro e cuarto e na anual;

  • se debían presentar un único pagamento fraccionado: na liquidación do mesmo e na anual.

  Por outra banda, tamén se comentou que a medida tería efectos á hora de establecer o valor da produción de 2021 a fin de determinar se pola electricidade incorporada no ano 2022 debíase presentar un único pagamento fraccionado ou catro.

• Imposto sobre os envases de plástico dun só uso: as empresas propuxeron a súa preocupación polas seguintes cuestións:

  • A inscrición no censo de adquirentes intracomunitarios.

  • A consignación en factura dos quilogramos de plástico non reciclado.

  • As solicitudes de devolución no caso de que os envases envíense fóra do territorio de aplicación do imposto.

  O subdirector xeral de Xestión e Intervención de Impostos Especiais sinalou que o Proxecto de Lei de residuos e solos contaminados estaba aínda en tramitación, polo que a configuración do imposto non era definitiva e, como consecuencia, non se podía dar unha resposta axeitada ás cuestións expostas.

• Rexistro de persoas distribuidoras polo miúdo de hidrocarburos: informouse da inclusión dun novo artigo 116 ter no Proxecto de Real decreto polo que se modifica o Regulamento dos Impostos Especiais, que prevé que quen operen na distribución polo miúdo de combustibles e carburantes a vehículos en instalacións habilitadas para ese fin que, de acordo ao previsto no artigo 43 da Lei 34/1998, do 7 de outubro, do Sector de Hidrocarburos, vaian realizar subministracións a outras persoas distribuidoras polo miúdo, deberán inscribirse no Rexistro de distribuidores polo miúdo de hidrocarburos. Así mesmo, o representante do Departamento de Aduanas e Impostos Especiais destacou os seguintes aspectos:

  • A solicitude de inscrición realizarase a través da sede electrónica da Axencia Tributaria.

  • Requisitos previos: figurar de alta no censo de empresarios e profesionais, estar ao corrente das obrigas tributarias e que conste a súa inscrición nos Rexistros do Ministerio de Industria ou das Comunidades Autónomas que procedan, como persoa distribuidora polo miúdo.

  • Tramitación do expediente: a Administración comprobará a veracidade dos datos achegados e, se procede, acordará a inscrición no Rexistro.

  • En caso de incumprimento dos requisitos e condicións, procederá a revogación da inscrición.

  • No referente ao control fiscal, estarán suxeitos ao réxime de intervención.

  • Posible suxeición á leva da contabilidade a través do sistema SILICIE (Subministración Inmediata de Libros Contables de Impostos Especiais), se a mesma queda recollida no texto regulamentario que se aprobe.

• Subministración Inmediata de Libros Contables de Impostos Especiais (SILICIE): na reunión do pasado 28 de outubro sinaláronse as seguintes cuestións:

  • Implantación de SILICIE: A outubro de 2021 xa se incorporou case a totalidade do censo; a porcentaxe de establecementos censados que subministraron asentos contables en 2020-2021 está por riba do 96 %no sector de hidrocarburos, no 100 %en tabaco e por riba do 90 %en alcohol.

  • Consultas a través da ferramenta de axuda dispoñible na sede electrónica:

    • Servizo de consulta de asentos, que pola súa parte ofrece dúas consultas:

      • Consulta de asentos presentados: permite acceder a todos os asentos presentados e polo miúdo de cada un deles .

      • Consulta agregada de asentos: ofrece un resumo mensual de todos os asentos presentados.

    • Servizo de consulta de existencias, que inclúe:

      • Consulta de existencias on-line, que informa das existencias deducidas dos asentos fornecidos.

      • Consulta de existencias a peche do período mensual, que informa das existencias o último día do período.

  • Extensión de SILICIE a todos os establecementos obrigados á leva da contabilidade dos produtos obxecto dos Impostos Especiais: A extensión do sistema a este novo colectivo de contribuíntes é consecuencia da nova redacción dada no Regulamento dos Impostos Especiais aos diversos artigos que establecen estas obrigas contables. Como exemplos de contribuíntes afectados, pódense citar os seguintes casos: a utilización de alcohol total ou parcialmente desnaturalizado, a destrución de residuos, os avituallamentos a aeronaves e a embarcacións, etc. A entrada en vigor está supeditada á aprobación do proxecto de lei polo que se modifica a Lei de Impostos Especiais e o proxecto de modificación do seu regulamento, que se encontran en proceso de tramitación. Así mesmo, durante 2022 iniciarase o trámite de consulta pública previa a fin de comezar coa tramitación do Proxecto de Orde que desenvolva a obriga regulamentaria de leva da contabilidade a través da sede electrónica da Axencia Tributaria, cuxos prazos estarán adaptados aos da tramitación regulamentaria.

Para finalizar a súa exposición, D.ª Pilar Jurado comenta que en resposta a unha pregunta das empresas, o representante do Departamento de Aduanas expuxo as liñas xerais da nova organización das Dependencias Rexionais de Aduanas e Impostos Especiais e sinalou que se podería producir algún cambio no persoal que habitualmente desenvolvía as funcións interventoras nos establecementos.

D. Jesús Gascón agradece a D. ª Pilar Jurado a súa intervención e outorga a palabra a D. Manuel Trillo Álvarez, delegado Central de Grandes Contribuíntes, a fin de que comente a actividade do grupo de traballo de Relación Cooperativa.

O delegado Central inicia a súa intervención informando do nomeamento de Joan Cano García como delegado Central Adxunto da Delegación Central de Grandes Contribuíntes de Barcelona, quen, con anterioridade desempeñara postos de relevancia na Axencia Tributaria.

De seguido, D. Manuel Trillo comeza a exposición dos asuntos tratados na reunión do grupo de traballo de Relación cooperativa, que tivo lugar o pasado 11 de novembro:

1. Posta en marcha dos novos impostos: comentouse na reunión que a Axencia Tributaria xa dispuña de información de que se podían extraer unhas primeiras impresións:

   1. En relación co Imposto sobre as Transaccións Financeiras sinalouse que a maioría de declarantes (370 de media) eran non residentes (arredor de 300), o que corroboraba a importancia do volume do investimento estranxeira en España. Así, indicouse que, ao tratarse de non residentes, a maioría non estaban adscritos á Delegación Central de Grandes Contribuíntes, senón á Delegación Especial de Madrid, aínda que estaban repartidos por toda a xeografía nacional, ao depender do lugar de adscrición da persoa á que outorgasen a súa representación. Así mesmo, informouse de que a recadación se mantiña estable arredor de 30 millóns de euros mensuais. Comentouse que chamara extraordinariamente a atención, e estábase revisando, a preponderancia das operacións exentas fronte ás suxeitas e, especialmente, en determinadas persoas contribuíntes non residentes. Por último, engadiuse que da mostraxe realizada con varias entidades financeiras españolas podíase desprender que o funcionamento xestor do imposto era razoablemente bo.

   2. No referente ao Imposto sobre Determinados Servizos Dixitais comentouse que ía levar máis tempo sacar conclusións, non só pola súa novidade senón tamén pola complexidade do mundo dixital. Non obstante, dunhas primeiras impresións destacouse que tamén neste imposto existía unha preponderancia de non residentes, fundamentalmente filiais de multinacionais estadounidenses. Así mesmo, sinalouse que a recadación ía medrando, rondando os 60 millóns de euros trimestrais, e, por feitos impoñibles, o 80% correspondía a actividades de publicidade en liña e o 18 ou 19% ás de intermediación. Pola súa banda, as operacións de transmisión de datos presentaban unha escasísima incidencia tanto na declaración coma na recadación, feito que se estaba analizando e investigando pola Axencia Tributaria. Así, indicouse que a recadación estaba por debaixo das previsións realizadas no seu momento, aínda que había que ter en conta que estas realizáronse de acordo cun imposto distinto ao finalmente aprobado. Doutra banda, comentouse que os pagamentos realizados por este imposto converteríanse en pagamentos a conta, na medida en que o piar un implementásese nos termos acordados polo G20 .

   Por último, en relación con este punto as empresas manifestaron a súa preocupación por como o Imposto sobre as Transaccións Financeiras podería afectar á capitalización das empresas españolas, ao que por parte da Axencia Tributaria contestouse que, ao ser un tipo tan baixo, a incidencia esperada era inapreciable, pero que, non obstante, habería que estar atentos á súa evolución. Ademais, algunha empresa comentou que a mecánica liquidatoria do imposto resultaba caótica nalgunhas situacións concretas, como podía ser a entrega de accións aos propios empregados.

2. Publicación na páxina web da Axencia Tributaria da relación de entidades presentadoras do informe de transparencia: na reunión destacouse que para a Administración tributaria os informes de transparencia eran un instrumento esencial da relación cooperativa, subliñando a importancia de dar publicidade na sede electrónica da Axencia Tributaria a este feito, que, por outra banda, tamén tiña a súa relevancia a efectos reputacionales para as entidades presentadoras. Ademais, indicouse que entre os compromisos adquiridos por España coa Comisión Europea vinculada á percepción dos fondos de recuperación estaba o de manter o nivel de presentación de informes de transparencia, polo que a publicación da relación de entidades presentadoras permitiría á Comisión realizar o seguimento do devandito indicador. Así, engadiuse que estaba previsto publicar en breve a relación correspondente ao exercicio 2019, pero que tería a súa continuidade e en 2022 publicaríase a listaxe de 2020.

3. Conclusións dos datos do CbCR (Country by Country Report): o desenvolvemento deste punto da orde do día foi realizado polo director do Servizo de Estudos Tributarios e Estatísticas, quen sinalou que a información derivada dunha obriga legal e suxeita a un proceso de validación para a súa consignación garantía unha calidade incomparable para a confección dos estudos e estatísticas fronte a outras fontes de información, favorecendo a utilización dos devanditos estudos como instrumentos para o seguimento da recadación, o cálculo de previsións, o ámbito docente ou a toma de decisións en política tributaria, ademais de cumprir tamén unha importante función social no referente á rendición de contas e como elemento de transparencia. A respecto disto indicou que en 2021 elaboráranse dúas estatísticas fundamentais en relación co Imposto sobre Sociedades: a de Contas anuais consolidadas e a explotación estatística do modelo 231. En relación coa primeira, o director do Servizo de Estudos Tributarios e Estatísticas comentou que a súa elaboración fora moi laboriosa xa que non se dispuxera de toda a información ata datas recentes. En relación coa declaración CbC sinalou que era o terceiro ano que se levaba a cabo este estudo e destacou as seguintes cuestións:

   • No estudo do exercicio 2018 a información é moito máis ampla que nas edicións anteriores, recollendo por xurisdición todo tipo de datos en relación coa cifra de negocios, filiais, imposto reportado e pago, activos de capital, etc., permitindo avaliar o comportamento diferencial de España fronte a outras xurisdicións.

   • A estatística refírese a 122 multinacionais de matriz española cunha facturación superior a 750 millóns de euros.

   • Pódense extraer os seguintes datos:

     • O tipo efectivo global declarado é do 18,3 %e do 16,9 %para España, o que supón catro puntos menos que o pagado polo mesmo colectivo en países non membros da Unión Europea (20,9 %).

     • A estatística volve mostrar unha gran dispersión dos tipos efectivos sobre beneficios con tipos moi baixos ou moi altos, aínda que existe un colectivo central con tipos entre o 12 e o 18%, sendo este o comportamento normal en termos de beneficio.

   • A principal diferenza entre este estudo e o das Contas anuais consolidadas, ao que complementa, é que o primeiro fai referencia aos beneficios netos por xurisdicións, é dicir, descontando as perdas das filiais, mentres que o segundo está referido ao beneficio bruto do grupo, en liña coa filosofía do imposto que soa grava os resultados positivos.

   Pola súa banda, as empresas manifestaron o seu malestar polo titular da nota de prensa publicada na páxina web, ao que a representación da Axencia Tributaria contesta que, efectivamente, o titular non contiña matizacións, pero que, non obstante, podíase consultar o estudo completo, ao estar tamén publicado, así como a metodoloxía utilizada na súa elaboración.

   Para finalizar con este punto, D. Manuel Trillo sinala que os datos achegados polas multinacionais neste modelo informativo van ser un punto de apoio fundamental para a implantación dos piares un e dous, ao tempo que constitúen un importante instrumento de intercambio de información entre os Estados.

4. Análise de datos de contribución fiscal empresarial e transparencia fiscal das empresas: Na anterior sesión plenaria deste Foro, a súa presidenta sinalou que a transparencia era unha esixencia xeral da cidadanía e propuxo ás entidades que presentasen as súas liñas de actuación e expectativas, do mesmo xeito que a Axencia Tributaria estaba facendo ao publicar non só os seus resultados, senón tamén sometendose a esixentes mecanismos de avaliación que lle permitisen detectar os aspectos mellorables. Así, na reunión do grupo de traballo as empresas propuxeron presentar o seu propio estudo sobre a contribución global das empresas participantes no Foro, non só referido ao Imposto sobre Sociedades, senón tamén sobre outras figuras impositivas. Por parte da Axencia Tributaria manifestouse o seu acordo coa proposta e que era coñecedora dalgunha publicación que utilizaba esa metodoloxía. Engadiuse que a colaboración das grandes empresas era fundamental para o sistema tributario debido á súa participación na xestión de diversos tributos, como podían ser as retencións do IRPF ou a recadación do IVE, pero que, non obstante, con independencia de que se puidese estar de acordo ou non coa metodoloxía utilizada, a diferenza entre impostos pagos e impostos xestionados, para a Axencia Tributaria era moi clara.

5. Inclusión da “Relación cooperativa” na formación: Comentouse que o Instituto de Estudos Fiscais en coordinación coa Axencia Tributaria estaba preparando para o persoal de novo ingreso da próxima convocatoria do Corpo Superior de inspectores de Facenda do Estado a inclusión desta materia, seguramente co formato de mesa redonda, en que participasen tanto representantes da Administración como do ámbito empresarial, a fin de trasladar os alumnos os distintos puntos de vista. Así mesmo, sinalouse que non había inconveniente en incluír a “relación cooperativa” nos programas de formación interna e continua do persoal da Axencia Tributaria, xa que o fomento da mesma era un compromiso establecido no Plan estratéxico da organización. Indicouse que sería interesante a celebración de xornadas, sobre todo se participaban tamén representantes das empresas.

6. Por último, a directora do Servizo de Auditoría Interna informou da creación da Comisión Consultiva de Ética, en cumprimento do compromiso previsto no Plan estratéxico da Axencia Tributaria. Sinalou que a Comisión tiña natureza asesora e consultiva e que estaba constituída pola súa presidencia (persoa titular do Enderezo da Axencia Tributaria), a súa secretaría, tres vogais institucionais (titulares do Enderezo do Servizo de Auditoría Interna, do Departamento de Recursos Humanos e do Servizo Xurídico da Axencia Tributaria) e tres vogais independentes que se seleccionarían entre profesionais de recoñecido prestixio ou persoas que exercesen cargos directivos na Administración Tributaria.

A continuación, D. Jesús Gascón agradece a intervención de D. Manuel Trillo e ofrece a palabra ás persoas asistentes por se desexan realizar algún comentario en relación cos grupos de traballo.

En primeiro lugar, intervén D. Jacinto Esclapés Díaz, representante do AMADEUS IT GROUP, quen tras agradecer á Axencia Tributaria a exposición realizada, comenta que se acordara que os resumos das reunións dos grupos de traballo distribuiríanse entre as entidades representadas no Foro e que non lle constaba haberos recibido neste semestre. Engade que dispor dos resumos permite coñecer antes da celebración do pleno tratádoo nas reunións, sobre todo nas dos grupos de traballo en que non se participa, o que contribúe a dinamizar as sesións plenarias, reducindo o tempo que se dedica a estas explicacións e favorecendo profundar nalgúns aspectos e puntualizar certas cuestións. Doutra banda, propón dúas cuestións ao delegado Central: en primeiro lugar, en relación coa publicidade das entidades presentadoras dos informes de transparencia comenta que dá por suposto que a mesma vai ser a nivel estatístico e non de publicidade dos documentos; en segundo lugar, en relación coa implantación do piar un, pregunta se para as empresas cun volume de facturación inferior a 20.000 millóns de euros o pago polo Imposto sobre Determinados Servizos Dixitais vai ser un pagamento definitivo.

D. Manuel Trillo contéstalle que, efectivamente, o contido dos informes de transparencia está escrupulosamente sometido ao deber de sixilo e segredo e que a publicidade se vai a limitar a dar a coñecer o nome daquelas entidades que o presentan. Doutra banda, en relación coa segunda cuestión, comenta que nestes momentos a única información de que se dispón é a xa exposta dos acordos do G20 , é dicir, que o imposto se considerará como un pagamento a conta para as entidades afectadas, non dispondose de máis datos no referente a como vaise a articular o piar un.

A continuación intervén D.ª Rosa María Prieto para sinalar que, no relativo aos resumos dos grupos de traballo, aínda que por veces anteriores remitíranse á colaboradora da Secretaría Técnica para que os distribuíse entre as empresas a fin de consensuar un resumo que se puidese incorporar, polo menos en parte, ás actas das sesións plenarias, nesta ocasión, debido á proximidade da celebración das reunións dos grupos de traballo, non fora posible. Ademais, sinala que esta práctica se adoptara para que as sesións do pleno fosen máis activas e cunha maior participación das empresas, pero que non resultara e as empresas practicamente non interviñeran. Así, a directora do Departamento de Xestión Tributaria indica que, aínda que xa non lle corresponde a responsabilidade, na súa opinión é un bo modelo, pero que, para o seu efectivo funcionamento, cómpre o compromiso de propor contidos para as sesións plenarias.

De seguido toma a palabra o director Xeral da Axencia Tributaria para comentar que, aínda que por veces anteriores non funcionase todo o ben que sería desexable, coincide en que resultaría positivo avanzar nesta práctica e extraer da actividade dos grupos de traballo aqueles temas que polo seu interese sexa oportuno trataros cun maior detalle nas sesións plenarias ou, incluso, sobre todo se asiste a presidenta da Axencia Tributaria, incluír na orde do día dos plenos aqueloutros asuntos que o Foro considere pertinentes. Así mesmo, propón que, a fin de dispor de tempo para preparar os resumos, as reunións dos grupos realícense con, polo menos, quince días de antelación á celebración dos plenos. Doutra banda, D. Jesús Gascón sinala que, no referente ao Imposto sobre Determinados Servizos Dixitais, haberá que ir vendo como impleméntase o piar un.

A continuación intervén D.ª Begoña García-Rozado González, representante da IBERDROLA e colaboradora da Secretaría Técnica do Foro quen comenta que se coordinará con D. Ignacio Fraisero a fin de organizar o traballo dos seguintes plenos xa que considera que, efectivamente, hai que aproveitar mellor a asistencia da secretaria de Estado de Facenda. Doutra banda, pregunta se xa se publicou a relación de entidades presentadoras do informe de transparencia.

D. Jesús Gascón contéstalle que aínda non se publicou debido a que se está analizando se publicar a relación correspondente a 2020 en relación co exercicio 2019 ou esperar a ter a relación de 2021 para publicar esta en relación con 2020. Reitera que unicamente se dará publicidade á relación de entidades presentadoras e indica que se realizará nas próximas semanas.

4. Próxima convocatoria

O director Xeral manifesta que a intención é manter a periodicidade semestral das reunións e que, se as condicións sanitarias permíteno, o desexable é que a vindeira sexa presencial. Neste sentido, sinala que a Axencia Tributaria está respectando ao pé da letra os aforamentos establecidos nas normas internas de prevención de riscos laborais. Non obstante, indica que se está buscando no Ministerio unha sala que permita o aforamento necesario para a celebración do pleno, xa que se considera que o contacto persoal é un elemento esencial que contribúe a un maior dinamismo no desenvolvemento das reunións que, pola súa banda, os medios telemáticos, suxeitos a unha maior rixidez, non poden igualar. Así mesmo, reitera que se intentará adiantar a celebración das reunións dos grupos de traballo.

5. Outras consideracións, rogos e preguntas

En primeiro lugar, o director Xeral da Axencia Tributaria anuncia que, como consecuencia da fusión de Bankia e Caixabank, o número de empresas representadas no Foro sufriu unha baixa, polo que se decidiu que o Banco Sabadell cubra a vacante. Engade que a entidade solicitara a súa incorporación ao Foro e que o motivo principal da decisión fora o feito de que a mesma tamén pertence ao sector financeiro. Así, sinala que novamente son 27 empresas as representadas no Foro.

A continuación, D. Jesús Gascón abre unha nova quenda de intervencións e, xa que non se produce ningunha, informa para coñecemento xeral de que a Administración tributaria, en cumprimento dos compromisos asumidos polo Goberno de España no Compoñente 27 do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, ten previsto realizar unha avaliación provisional da aplicación da Lei 11/2021, de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal, no 4º trimestre de 2022 e outra, con maior profundidade, no último trimestre de 2023, en que, á vista dos resultados, propóñase o mantemento das medidas incluídas na Lei, a súa modificación ou supresión. Engade que na Unión Europea a avaliación da aplicación normativa é unha práctica común, aínda que en España non se considerou unha prioridade ata datas bastante recentes. D. Jesús Gascón sinala que os foros de cooperación poden desempeñar un papel clave nunha participación máis activa nas propostas de regulación normativa e solicita ás persoas asistentes a súa colaboración para a elaboración das citadas avaliacións, trasladando a Axencia Tributaria as súas observacións e reflexións nesta materia. No mesmo sentido, D. Jesús Gascón comunica que a Administración xa está traballando na preparación da próxima presidencia española do Consello da Unión Europea no segundo semestre de 2023. Engade que nos próximos meses a presidencia vai ser asumida por Francia, que, seguramente, dará un impulso importante á harmonización normativa e aos proxectos en tramitación, pero que, xa que no ámbito comunitario a produción normativa aumentou significativamente, a presidencia española vaise a encontrar con moitos expedientes en tramitación. Sinala ademais que a española será unha “presidencia de peche de ciclo”, xa que será a última antes das eleccións ao Parlamento europeo, e contará cunha certa capacidade de decisión sobre os proxectos a impulsar. Así, D. Jesús Gascón propón que nalgún dos grupos de traballo do Foro ou nunha reunión convocada ad hoc para tratar unicamente o tema europeo as empresas comuniquen as súas prioridades ou puntos de vista sobre os expedientes a impulsar. Engade que en breve se van a iniciar os contactos coa Comisión Europea e o resto de Estados para os efectos de desenvolver a axenda de traballo e que sería de utilidade contar coa opinión das empresas á hora de definir as prioridades españolas. Doutra banda, o director Xeral da Axencia Tributaria informa de que o presidente do Instituto Nacional de Estatística (INE) propuxo a organización dunha reunión con respecto ás enquisas coas entidades do Foro, a fin de buscar fórmulas para que o crecente fluxo de información que chega á Axencia Tributaria sirva para eliminar outros tipos de obrigas e así simplificar a carga de traballo que supón para as empresas. D. Jesús Gascón sinala que non é fácil integrar nos modelos de declaración tributaria as necesidades de información do INE, pero que seguramente si se poderían encontrar algúns puntos de simplificación. Engade que, se se concreta o contido desta reunión, convocarase ás empresas representadas no Foro a fin de empezar a desenvolver un enfoque das obrigas de información desde un punto de vista non só tributario, senón máis xeral e global, que favoreza unha racionalización das cargas indirectas. Noutra orde de cousas, o director Xeral da Axencia Tributaria comenta que, así mesmo, durante 2022 haberá que estar pendentes do desenvolvemento e concreción dos traballos relativos aos piares un e dous, xa que é de prever que supoñan importantes cambios no deseño dalgunhas das figuras do sistema tributario e das obrigas formais. Por último, D. Jesús Gascón comenta que, aínda que a secretaria de Estado xa fixoo, desexa agradecer a D. Gonzalo García de Castro o labor realizado e o entusiasmo dedicado á mesma durante estes anos. Tamén agradece a D.ª Rosa María Prieto o traballo desenvolvido á fronte do Servizo de Planificación e Relacións Institucionais e como secretaria Técnica deste Foro, así como, e con carácter previo, o que vai levar a cabo, sen dúbida, como directora do Departamento de Xestión Tributaria. Así mesmo, dá a benvida a D. Ignacio Fraisero nas súas novas responsabilidades e deséxalle que sexan tan frutíferas como as da súa antecesora.

Para finalizar o director Xeral da Axencia Tributaria agradece ás persoas asistentes a súa presenza e dá por concluída a vigesimotercera sesión plenaria do Foro de Grandes Empresas, despedindose ata a próxima reunión.